ສະບາຍດີຍິນດີຕ້ອນຮັບທຸກໆທ່ານເຂົ້າສູ່ເວັບໄຊ ເວັບນີ້ຈະພາທ່ານຮຽນຮູ້ໄປກັບເທັກໂນໂລຊີ ການຕິດຕໍ່ສື່ສານ ສາລະໜ້າຮູ້ ເຫດການຕ່າງໆ ບໍ່ວ່າທ່ານຈະຢູ່ໃສບ່ອນໃດຂອງໂລກ ກໍ່ສາມາດຕິດຕໍ່ສື່ສານຫາກັນໄດ້ ກັບໄອທີ ໂລກຂອງຄົນຍຸກໃໝ່ ຍຸກແຫ່ງການຕິດຕໍ່ສື່ສານ.

ກ່ຽວກັບຂໍ້ມູນນັກສືກສາສາຍໄອທີ IT.ປີ 2 ວິຊາ: ອິນເຕີເນັດ: ກຸ່ມ: https://khamchan123.blogspot.com, ສົນໃຈລົງໂຄສະນາຂອງທ່ານຕິດຕໍ່ໄດ້ທີ່, E-mail: khamchan9358@gmail.com ຫຼື ຕິດຕໍ່ໄດ້ທີ່ເບີ:020 9608573 , 1. ຊື່ ພຮະ ຄຳຈັນ ທຳມະວົງ ແມ່ນເປັນຜູ້ຄວບຄຸມທັງໝົດ ຮຽນຢູ່ ວິທະຍາໄລ ທອງສະບາ ບໍ່ແກ້ວ ສາຍ ໄອທີ ວ.ດ.ປ ເກີດ 2./4/.1998 ທີ່ ບ້ານ ນ້ຳເດື່ອ ເມືອງ ຫ້ວຍຊາຍ ແຂວງ ບໍ່ແກ້ວ ປະຈຸບັນຢູ່ບ້ານ ປາກຮາວເໜືອ ເມືອງ ຫ້ວຍຊາຍ ແຂວງ ບໍ່ແກ້ວ. ເບີໂທ 020 96085734 KhamChan Thammavong ,2.ຊື່ ທ້າວ ປານ ຂັນທະວົງ ແມ່ນເປັນທີ່ປືກສາ ຮຽນຢູ່ ວິທະຍາໄລ ທອງສະບາ ບໍ່ແກ້ວ ສາຍ ໄອທີ ວ.ດ.ປ ເກີດ 14./3/.1998 ທີ່ ບ້ານ ສົມສະນຸກ ເມືອງ ຜ້າອຸດົມ ແຂວງ ບໍ່ແກ້ວ ປະຈຸບັນຢູ່ບ້ານ ຕິນທາດ ເມືອງ ຫ້ວຍຊາຍ ແຂວງບໍ່ແກ້ວ. ເບີໂທ 020 54264461 https://web.facebook.com/pan.khanthavong.9,3.ຊື່ ທ້າວ ໄຊຍະສິດ ວຸດສະວົງ ແມ່ນເປັນທີ່ປືກສາ ຮຽນຢູ່ ວິທະຍາໄລ ທອງສະບາ ບໍ່ແກ້ວ ສາຍ ໄອທີ ວ.ດ.ປ ເກີດ 8./8/.1997 ທີ່ ບ້ານ ບ້ານດານ ເມືອງ ຫ້ວຍຊາຍ ແຂວງ ບໍ່ແກ້ວ ປະຈຸບັນຢູ່ບ້ານ ວຽງໃໝ່ ເມືອງ ຫ້ວຍຊາຍ ແຂວງ ບໍ່ແກ້ວ. ເບີໂທ 020 5443540 https://web.facebook.com/profile.php?id=100039162977905

/

วันเสาร์ที่ 19 ตุลาคม พ.ศ. 2562

ບົດສູດຄາຖາ


ບົດສູດມົນຫຍໍ້
(ອິມິນາ ສັກກາເຣນະ ຕັງ ພຸດທັງ ອະພິປູຊະຍາມິ)ອະຣະຫັງ ສຳມາສຳພຸດໂທ ພະຄະວາ ພຸດທັງ ພະຄະວັນຕັງ ອະພິວາເທມິ(ຂາບລົງ)
(
ອິມິນາ ສັກກາເຣນະ ຕັງ ທັມມັງ ອະພິປູຊະຍາມິ)ສວາກຂາໂຕ ພະຄະວະຕາ ທຳໂມ ທຳມັງ ນະມັດສາມິ(ຂາບລົງ)
(
ອິມິນາ ສັກກາເຣນະ ຕັງ ສັງຄັງ ອະພິປູຊະຍາມິ)ສຸປະຕິປັນໂນ ພະຄະວະໂຕ ສາວະກະສັງໂຄ ສັງຄັງນະມາມິ(ຂາບລົງ)
ໝາຍເຫດ: ຄຳວ່າ ອິມິນາ ສັກກາເຣນະ ຕັງ ພຸດທັງ/ທັມມັງ/ສັງຄັງ ອະພິປູຊະຍາມິ ແມ່ນໃຊ້ສະເພາະເວລາເຮົາມີເຄື່ອງສັກກາຣະບູຊາ ທີ່ມີດອກໄມ້ບູຊາ, ໝາກເບັງ ແລະເຄື່ອງສັກກາຣະບູຊາຫຼາຍອັນ ເພື່ອນຳມາບູຊາພຣະພຸດທະຮູບ ແຕ່ຖ້າມີພຽງໄຕ້ທູບທຽນທຳມະດາ ບໍ່ກ່າວຂຶ້ນຕົ້ນດ້ວຍ ອິມິນາກໍໄດ້ ໃຫ້ລັດເອົາຄຳວ່າ ອະຣະຫັງ ສຳມາສຳພຸດໂທເປັນຕົ້ນໄປໄດ້ເລີຍ.
ວ່ານະໂມ 3 ຈົບ
ນະໂມຕັດສະ ພະຄະວະໂຕ ອະຣະຫະໂຕ ສຳມາສຳພຸດທັດສະ
ນະໂມຕັດສະ ພະຄະວະໂຕ ອະຣະຫະໂຕ ສຳມາສຳພຸດທັດສະ
ນະໂມຕັດສະ ພະຄະວະໂຕ ອະຣະຫະໂຕ ສຳມາສຳພຸດທັດສະ
ຄຳໄຫວ້ພຣະໄຕຣສະນະຣະຄົມ
ພຸດທັງ ສະຣະນັງ ຄັດສາມິ
ທຳມັງ ສະຣະນັງ ຄັດສາມິ
ສັງຄັງ ສະຣະນັງ ຄັດສາມິ
ທຸຕິຍຳປິ ພຸດທັງ ສະຣະນັງ ຄັດສາມິ
ທຸຕິຍຳປີ ທຳມັງ ສະຣະນັງ ຄັດສາມິ
ທຸຕິຍຳປິ ສັງຄັງ ສະຣະນັງ ຄັດສາມິ.
ຕະຕິຍຳປິ ພຸດທັງ ສະຣະນັງ ຄັດສາມິ
ຕະຕິຍຳປິ ທຳມັງ ສະຣະນັງ ຄັດສາມິ
ຕະຕິຍຳປິ ສັງຄັງ ສະຣະນັງ ຄັດສາມິ.
(
ຂາບລົງ)
ຄຳໄຫວ້ພຣະພຸດທະຄຸນ
ອິຕິປິໂສ ພະຄະວາ ອະຣະຫັງ ສຳມາສຳພຸດໂທ ວິດຊາຈະຣະນະສຳປັນໂນ ສຸຄະໂຕ ໂລກະວິທູ ອະນຸດຕະໂຣ ປຸຣິສະທຳມະສາຣະຖິສັດຖາ ເທວະມະນຸດສານັງ ພຸດໂທ ພະຄະວາຕິ.
(
ຂາບລົງແລ້ວກ່າວຄຳຄາຣະວະພຣະພຸດ)
ຄຳຄາຣະວະພຣະພຸດ
ກາເຍນະ ວາຈາຍະ ວະເຈຕະສາ ວາ,
ພຸດເທ ກຸກຳມັງ ປະກະຕັງ ມະຍາ ຍັງ,
ພຸດໂທ ປະຕິກຄັນຫະຕຸ ອັດຈະຍັນຕັງ,
ກາລັນຕະເຣ ສັງວະຣິຕຸງວະ ພຸດເທ.
(
ເງີຍຂຶ້ນ)
ຄຳໄຫວ້ພຣະທຳມະຄຸນ
ສວາກຂາໂຕ ພະຄະວະຕາ ທຳໂມ ສັນທິດຖິໂກ ອະກາລິໂກ ເອຫິປັດສິໂກ ໂອປະນະຍິໂກ ປັດຈັດຕັງ ເວທິຕັບໂພ ວິນຍູຫິຕິ.
(
ຂາບລົງແລ້ວກ່າວຄຳຄາຣະວະພຣະທໍາ)
ຄຳຄາຣະວະພຣະທຳ
ກາເຍນະ ວາຈາຍະ ວະ ເຈຕະສາ ວາ,
ທຳເມ ກຸກຳມັງ ປະກະຕັງ ມະຍາຍັງ,
ທຳໂມ ປະຕິກຄັນຫະຕຸ ອັດຈະຍັນຕັງ,
ກາລັນຕະເຣ ສັງວະຣິຕຸງ ວະ ທຳເມ.
(
ເງີຍຂຶ້ນ)
ຄຳໄຫວ້ພຣະສັງຄະຄຸນ
 ສຸປະຕິປັນໂນ ພະຄະວະໂຕ ສາວະກະສັງໂຄ,
ອຸສຸປະຕິປັນໂນ ພະຄະວະໂຕ ສາວະກະສັງໂຄ,
ຍາຍະປະຕິປັນໂນ ພະຄະວະໂຕ ສາວະກະສັງໂຄ,
ສາມິຈິປະຕິປັນໂນ ພະຄະວະໂຕ ສາວະກະສັງໂຄ,
ຍະທິທັງ ຈັດຕາຣິ ປຸຣິສະຍຸຄານິ ອັດຖະ ປຸຣິສະປຸກຄະລາ,
ເອສະ ພະຄະວະໂຕ ສາວະກະສັງໂຄ ອາຫຸເນີຍໂຍ,
ປາຫຸເນີຍໂຍ ທັກຂິເນີຍໂຍ ອັນຊະຣີກະຣະນີໂຍ,
ອະນຸດຕະຣັງ ປຸນຍັກເຂດຕັງ ໂລກັດສາຕິ.
(
ຂາບລົງແລ້ວກ່າວຄໍາຄາຣະວະພຣະສົງ)
ຄຳຄາຣະວະພຣະສົງ
ກາເຍນະ ວາຈາຍະ ວະ ເຈຕະສາ ວາ,
ສັງເຄ ກຸກຳມັງ ປະກະຕັງ ມະຍາ ຍັງ,
ສັງໂຄ ປະຕິກຄັນຫະຕຸ ອັດຈະຍັນຕັງ,
ກາລັນຕະເຣ ສັງວະຣິຕຸງວະ ສັງເຄ.
(
ເງີຍຂຶ້ນ)
ວັນທາໃຫຍ່(ວັນທາເຈຕິຍັງ)
ອຸກາສະ ວັນທາມິ ພັນເຕ, ເຈຕິຍັງ ສັບພັງ ສັບພັດຖະ ຖາເນ ສຸປະຕິຖິຕັງ ສາຣີຣິກະທາຕຸມະຫາໂພທິງ ພຸດທະຣູປັງ ສະກະລັງ ສະທາ ວະຈະສາ ມະນະສາເຈວະ ວັນທາເມເຕ, ຕະຖາຄະເຕ ສະຍະເນ ອາສະເນ ຖາເນ ຄະມະເນ ຈາປິ ສັບພະທາ.
(
ຂາບລົງເທື່ອໜຶ່ງ)
ວັນທານ້ອຍ
ອຸກາສະ ວັນທາມິ ພັນເຕ, ສັບພັງ ອະປະຣາທັງ ຂະມະຖະ ເມ ພັນເຕ, ມະຍາ ກະຕັງ ປຸນຍັງ ສາມິນາ ອະນຸໂມທິຕັບພັງ, ສາມິນາ ກະຕັງ ປຸນຍັງ ມັຍຫັງ ທາຕັບພັງ ສາທຸ ສາທຸ ສາທຸ ອະນຸໂມທາມິ.
(
ຖ້າຈະຈົບການໄຫວ້ພຣະ ໃຫ້ຂາບລົງ 3 ເທື່ອ)
ໝາຍເຫດ:
ຖືວ່າຂ້າງເທິງນີ້ ເປັນການໄຫວ້ພຣະຈົບສິ້ນລົງ ແຕ່ຖ້າຈະສູດມົນ ຫຼືຈະນຳເອົາບົດສູດໃດໆມາເພີ່ມອີກນັ້ນ ແມ່ນຂຶ້ນຢູ່ກັບຄວາມມັກຂອງແຕ່ລະບຸກຄົນ ເຊັ່ນ: ຢາກສູດຄາຖາຊິນະບັນຊອນ, ຍອດພຣະກັນໄຕປິດົກ, ອາກາລະວັດຕາສູດ, ທັມມະຈັກ, ແຜ່ເມດຕາ ຫລືບົດໃດໆກໍໄດ້. ແຕ່ຖ້າຈະສູດມົນຕໍ່ໄປ ກໍບໍ່ໃຫ້ກ່າວຄຳອຸກາສະ ຫຼືວັນທາໃຫຍ່ແລະວັນທານ້ອຍເທື່ອ, ໃຫ້ປ່ຽນເປັນການສັກເຄເທວະດາ ແລ້ວຕໍ່ດ້ວຍບົດສູດທີ່ເປັນຄາຖາຕ່າງໆຕາມຄວາມມັກ. ຈາກນັ້ນ ຈະເລືອກນັ່ງສະມາທິຕໍ່ໄປກໍໄດ້ ເມື່ອຈົບໝົດທຸກຢ່າງແລ້ວ ຈິ່ງລົງທ້າຍດ້ວຍການກ່າວວັນທາໃຫຍ່ ແລະວັນທານ້ອຍ ເປັນອັນຈົບການໄຫວ້ພຣະແລະສູດມົນ.

ຄຳນະມັດສະການ
  ນະໂມ ຕັດສະ ພະຄະວະໂຕ ອະຣະຫະໂຕ ສັມມາສັມພຸດທັດສະ
(ວ່າ 3 ເທື່ອ )
ພຣະໄຕຣສະຣະນະຄົມນ໌
ພຸດທັງ  ສະຣະນັງ  ຄັດສາມິ
ທັມມັງ  ສະຣະນັງ  ຄັດສາມິ
ສັງຄັງ  ສະຣະນັງ  ຄັດສາມິ
ທຸຕິຍັມປິ  ພຸດທັງ  ສະຣະນັງ  ຄັດສາມິ
ທຸຕິຍັມປິ  ທັມມັງ  ສະຣະນັງ  ຄັດສາມິ
ທຸຕິຍັມປິ  ສັງຄັງ  ສະຣະນັງ  ຄັດສາມິ
ຕະຕິຍັມປິ ພຸດທັງ  ສະຣະນັງ  ຄັດສາມິ
ຕະຕິຍັມປິ ທັມມັງ  ສະຣະນັງ  ຄັດສາມິ
ຕະຕິຍັມປິ ສັງຄັງ  ສະຣະນັງ  ຄັດສາມິ.

ສັມພຸດເທ
v  ສັມພຸດເທ ອັດຖະວີສັນຈະ     ທະວາທະສັນຈະສະຫັດສະເກ
ປັນຈະ ສະຕະສະຫັດສາ            ນະມາມິສິຣະສາ
ອະຫັງເຕສັງທັມມັນຈະສັງຄັນຈະ      ອາທະເຣນະນະມາມິຫັງ
ນະມະກາຣາ ນຸພາເວນະ            ຫັນຕະວາສັບເພອຸປັດທະເວ
ອະເນກາ ອັນຕະຣາຍາປິ            ວິນັດສັນຕຸ ອະເສສະໂຕ.
v  ສັມພຸດເທ ປັນຈະປັນຍາສັນຈະ ຈະຕຸວີສະຕິ ສະຫັດສະເກ
ທະສະສະຕະສະຫັດສານິ            ນະມມິສິຣະສະ ອະຫັງ
ເຕສັງ ທັມມັນຈະ ສັງຄັນຈະ         ອາທະເຣ ນະນະມາ ມິຫັງ
ນະມະກາຣາ ນຸພາເວ ນະ           ຫັນຕະວາ ສັບເພ ອຸປັດທະເວ
ອະເນກາ ອັນຕະຣາຍາ ປິ           ວິນັດສັນຕຸ ອະເສສະໂຕ.
v  ສັມພຸດເທ ນະວຸດຕະຣະສະເຕ ອັດຖະຈັດຕາຣີສະສະຫັດສະເກ ວີສະຕິສະຕະສະຫັດສານິ            ນະມາມິສິຣະສາອະຫັງ
ເຕສັງທັມມັນຈະສັງຄັນຈະ           ອາທະເຣ ນະນະມາ ມິຫັງ
ນະມະກາຣານຸພາເວນະ             ຫັນຕະວາສັບເພອຸປັດທະເວ
ອະເນກາອັນຕະຣາຍາປິ             ວິນັດສັນຕຸ ອະເສສະໂຕ.


ນະໂມກາຣະອັດຖະກະຄາຖາ
v  ນະໂມ  ອະຣະຫະໂຕ ສັມມາ  ສັມພຸດທັດສະ ມະເຫສີໂນ
ນະໂມ  ອຸດຕະມະ ທັມມັດສະ        ສະວາກຂາ ຕັດເສ ວະເຕ ນິທະ
ນະໂມ  ມະຫາສັງຄັດສະ           ປິວິສຸດທະສີ ຣະທິດຖິໂນ
ນະໂມ  ໂອມາຕະຍາ ຣັດທັດສະ      ຣະຕະນັດ ຕະຍັດ ສະສາ ທຸກັງ
ນະໂມ  ໂອມາກາຕິ ຕັດສະ         ຕັດສະ ວັດຖຸດຕະຍັດ ສະປິ
ນະໂມ  ກາຣັບ ປະພາເວນະ        ວິຄັດສັນຕຸ ອຸປັດທະວາ
ນະໂມ  ກາຣັບ ປະພາເວນະ        ສຸວັດຖິໂຫຕຸ ສັບພະທາ
ນະໂມ  ກາຣັດ ສະເຕເຊນະ        ວິທິມຫິໂຫ ມິເຕຊະວາ.

ບົດຂັດມັງຄະລາສູດຕັງ
a ເຍສັນຕາ ສັນຕະຈິດຕາຕິ ສາລະນະ ສາຣະນາ ເອຕະຖະໂລ ກັນຕະເຣວາ ພຸມມາພຸມມາ ຈະເທວາ ຄຸນະຄະນະ ຄະຫະນັບພະຍາວະຖາ ສັບພະກາລັງ ເອເຕອາຍັນຕຸ  ເທວາວະລະກະ  ນະກະມະເຍ  ເມຣຸຣາເຊ  ວະສັນໂຕ ສັນໂຕ  ສັນໂຕ  ສະເຫຕຸງ  ມຸນິວະ  ຣະວະຈະນັງ ໂສຕຸມັກຄັງ ສະມັກຄັງ ສັບເພສຸ ຈັກກະວາເລສຸ ຍັກຂາເທວາ ຈະພົມມຸໂນ ຍັງອຳເຫຫິ ກະຕັງປຸນຍັງ ສັບພະສຳປັດຕິ ສາທະກັງ ສັບເພຕັງ ອະນຸໂມ ທິຕະວາ ສະມັກຄາ ສາສະເນ  ຣະຕາປະມາ  ທະລະຫິຕາ  ໂຫນຕຸ ອາຣັກຂາສຸ ວິເສສະໂຕ ສາສະນັດສະ ຈະໂລກັດສະ ວຸດທິ ພາວະຕຸສັບ ພະທາ ສາສະນຳປິຈະ ໂລກັນຈະ ເທວາຣັກຂັນຕຸ ສັບພະທາ  ສັດທິງໂຫນຕຸ ສຸຂີສັບເພ ປະຣິວາເຣຫິ ອັດຕະໂນ ອະນີຄາ ສຸມະນາ ໂຫນຕຸສະຫະ ສັບເພຫິ ຍາຕິພິ.
ມັງຄະຣະສຸດຕັງ(ພະຫູເທວາ)
a ພະຫູເທວາມະນຸດສາຈະ   ມັງຄະຣານິ ອະຈິນຕະຍຸງ
ອາກັງຂະມານາ ໂສດຖານັງ          ພະຣູຫິມັງຄະລະມຸດຕະມັງ.
a ອະເສວະນາ ຈະ ພາລານັງ ປັນດິຕານັນຈະ ເສວະນາ
ປູຊາ ຈະ ປູຊະນີຍານັງ             ເອຕັມມັງ ຄະລະມຸດຕະມັງ.
a ປະຕິຣູ ປະເທສະວາໂສຈະ ປຸບເພ ຈະ ກະຕະ ປຸນຍະຕາ
ອັດຕະ ສັມມາ ປະນິທິຈະ           ເອຕັມມັງ ຄະລະມຸດຕະມັງ.
a ພາຫຸສັດຈັນຈະ ສິບປັນຈະ ວິນະໂຍຈະ ສຸສິກຂິໂຕ
ສຸພາສິຕາ ຈະຍາວາຈາ             ເອຕັມມັງ ຄະລະມຸດຕະມັງ.

ພິທີ່ກັມພິທີ່ການທາງພຸດທະສາສະໜາ

ມື້ນີ້ເປັນໂອກາດດີໄດ້ໄປຕ້ອນຮັບຄະນະທຳມະຍາດຕາ 5ແຜນດິນ ລຸ່ມແມ່ນ້ຳຂອງ ທີ່ຂົວມິດຕະພາບດ່ານ ຫ້ວຍຊາຍ _ ຊຽງຂອງ 19/10/2019












ຄຳສອນທາງພຸດທະສາສະໜາ



ຄຳສອນທາງພຸດທະສາສະໜາ


ຄຳ ສອນໃນພຸດທະສາສະ ໜາ ປະກອບດ້ວຍຫລັກ ທຳ ດ້ານຈັນຍາບັນ, ສິນ ທຳ ແລະສິນ ທຳ.



 ພຸດທະສາສະ ໜາ ສຸມໃສ່ການປ່ອຍຄວາມທຸກ.  ແລະສອນພວກເຂົາໃຫ້ຮູ້ຄວາມທຸກແລະວິທີທີ່ຈະຢຸດຄວາມທຸກ  ເພື່ອໃຫ້ພົ້ນຈາກຄວາມໂງ່ຈ້າ  (ຄວາມບໍ່ຮູ້ກ່ຽວກັບຄວາມຈິງໃນ ທຳ ມະຊາດ) ເຊິ່ງກໍ່ໃຫ້ເກີດຄວາມທຸກທໍລະມານຈາກຄວາມໂລບມາກໂລພາ, ຄືຄວາມໂລບມາກ, ຄວາມໂກດແຄ້ນ, ແລະຄວາມຫຼົງໄຫຼ.  ອາລົມທາງປັນຍາ  ແລະພິສູດຄວາມຈິງ (Dhammaviya), ເບິ່ງເຫດຜົນທີ່ວ່າສິ່ງນີ້ມີສິ່ງນີ້, ສະນັ້ນມັນກໍ່ມີ (Itpphajjta) ຈົນກວ່າຈະເຫັນວ່າຄວາມຈິງທີ່ວ່າທຸກຢ່າງໃນ ທຳ ມະຊາດສອດຄ່ອງ  ກົດ ໝາຍ Trinity  ແລະໂລກສັດທີ່ປະຕິບັດຕາມກົດ ໝາຍ ຂອງ karma  ແລະເລືອກຫຼັກການທາງພຸດທະສາສະ ໜາ ທີ່ ເໝາະ ສົມກັບຜົນຂອງສິ່ງທີ່ລາວປາດຖະ ໜາ  ດ້ວຍຄວາມບໍ່ເອົາໃຈໃສ່ໃນຊີວິດເພື່ອຈະມີຄວາມສຸກໃນຊີວິດນີ້ຕະຫຼອດຊີວິດຕໍ່ໄປ (ດ້ວຍການສະສົມຂອງຄຸນງາມຄວາມດີແລະກຽດຕິຍົດ) ພ້ອມທັງຄວາມປາຖະ ໜາ ຂອງນິມົນຂອງຄົນສະຫຼາດ
 ຄຳ ສອນໃນພຸດທະສາສະ ໜາ ປະກອບດ້ວຍຫລັກ ທຳ ດ້ານຈັນຍາບັນ, ສິນ ທຳ ແລະສິນ ທຳ.
 ຈັນຍາບັນ
 ຄວາມກະຕັນຍູແມ່ນການຮັບຮູ້ຄວາມກະຕັນຍູແລະຄວາມກະຕັນຍູ.  ເຊິ່ງແມ່ນກົດເກນພື້ນຖານຂອງມະນຸດ  ເພື່ອຄວາມເປັນຢູ່ປົກກະຕິ  ສະນັ້ນທຸກຄົນມີ ໜ້າ ທີ່ປະຕິບັດຕາມເຊິ່ງກັນແລະກັນໂດຍປະຕິບັດຕາມຫລັກ ທຳ ຂອງຈັນຍາບັນຂອງພຣະພຸດທະເຈົ້າ.  ແມ່ນ ໜ້າ ທີ່ຂອງກັນແລະກັນ
 ຫຼັກສິນ ທຳ
 ແມ່ນ ຄຳ ສອນທີ່ ສຳ ຄັນຂອງສາສະ ໜາ, ຄືການສິດສອນຂອງພະພຸດທະເຈົ້າ  ເພື່ອປະຕິບັດຄວາມດີເທົ່ານັ້ນ  ເຮັດໃຫ້ຈິດໃຈບໍລິສຸດ
 ຫຼັກການ
 ພຸດທະສາສະ ໜາ ສອນ“ ຄວາມຈິງ 4 ຢ່າງ” ຫລື 4 ຄວາມຈິງທີ່ສູງສົ່ງ
 1. ຄວາມທຸກທໍລະມານທີ່ເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາເຂົ້າໃຈບັນຫາແລະລັກສະນະຂອງ ຄຳ ສອນໃນພຸດທະສາສະ ໜາ ປະກອບດ້ວຍຫລັກ ທຳ ດ້ານຈັນຍາບັນ, ສິນ ທຳ ແລະສິນ ທຳ.
 ຄຳ ສອນທີ່ ສຳ ຄັນຂອງພຸດທະສາສະ ໜາ
 ພຸດທະສາສະ ໜາ ສຸມໃສ່ການປ່ອຍຄວາມທຸກ.  ແລະສອນພວກເຂົາໃຫ້ຮູ້ຄວາມທຸກແລະວິທີທີ່ຈະຢຸດຄວາມທຸກ  ເພື່ອໃຫ້ພົ້ນຈາກຄວາມໂງ່ຈ້າ  (ຄວາມບໍ່ຮູ້ກ່ຽວກັບຄວາມຈິງໃນ ທຳ ມະຊາດ) ເຊິ່ງກໍ່ໃຫ້ເກີດຄວາມທຸກທໍລະມານຈາກຄວາມໂລບມາກໂລພາ, ຄືຄວາມໂລບມາກ, ຄວາມໂກດແຄ້ນ, ແລະຄວາມຫຼົງໄຫຼ.  ອາລົມທາງປັນຍາ  ແລະພິສູດຄວາມຈິງ (Dhammaviya), ເບິ່ງເຫດຜົນທີ່ວ່າສິ່ງນີ້ມີສິ່ງນີ້, ສະນັ້ນມັນກໍ່ມີ (Itpphajjta) ຈົນກວ່າຈະເຫັນວ່າຄວາມຈິງທີ່ວ່າທຸກຢ່າງໃນ ທຳ ມະຊາດສອດຄ່ອງ  ກົດ ໝາຍ Trinity  ແລະໂລກສັດທີ່ປະຕິບັດຕາມກົດ ໝາຍ ຂອງ karma  ແລະເລືອກຫຼັກການທາງພຸດທະສາສະ ໜາ ທີ່ ເໝາະ ສົມກັບຜົນຂອງສິ່ງທີ່ລາວປາດຖະ ໜາ  ດ້ວຍຄວາມບໍ່ເອົາໃຈໃສ່ໃນຊີວິດເພື່ອຈະມີຄວາມສຸກໃນຊີວິດນີ້ຕະຫຼອດຊີວິດຕໍ່ໄປ (ດ້ວຍການສະສົມຂອງຄຸນງາມຄວາມດີແລະກຽດຕິຍົດ) ພ້ອມທັງຄວາມປາຖະ ໜາ ຂອງນິມົນຂອງຄົນສະຫຼາດ
 ຄຳ ສອນໃນພຸດທະສາສະ ໜາ ປະກອບດ້ວຍຫລັກ ທຳ ດ້ານຈັນຍາບັນ, ສິນ ທຳ ແລະສິນ ທຳ.
 ຈັນຍາບັນ
 ຄວາມກະຕັນຍູແມ່ນການຮັບຮູ້ຄວາມກະຕັນຍູແລະຄວາມກະຕັນຍູ.  ເຊິ່ງແມ່ນກົດເກນພື້ນຖານຂອງມະນຸດ  ເພື່ອຄວາມເປັນຢູ່ປົກກະຕິ  ສະນັ້ນທຸກຄົນມີ ໜ້າ ທີ່ປະຕິບັດຕາມເຊິ່ງກັນແລະກັນໂດຍປະຕິບັດຕາມຫລັກ ທຳ ຂອງຈັນຍາບັນຂອງພຣະພຸດທະເຈົ້າ.  ແມ່ນ ໜ້າ ທີ່ຂອງກັນແລະກັນ
 ຫຼັກສິນ ທຳ
 ແມ່ນ ຄຳ ສອນທີ່ ສຳ ຄັນຂອງສາສະ ໜາ, ຄືການສິດສອນຂອງພະພຸດທະເຈົ້າ  ເພື່ອປະຕິບັດຄວາມດີເທົ່ານັ້ນ  ເຮັດໃຫ້ຈິດໃຈບໍລິສຸດ
 ຫຼັກການ
 ພຸດທະສາສະ ໜາ ສອນ“ ຄວາມຈິງ 4 ຢ່າງ” ຫລື 4 ຄວາມຈິງທີ່ສູງສົ່ງ
 1. ຄວາມທຸກທໍລະມານທີ່ເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາເຂົ້າໃຈບັນຫາແລະລັກສະນະຂອງບັນຫາ
 2. ສຸມຸນທາ, ສາເຫດຂອງຄວາມທຸກ
 3. Nirod, ຈຸດສິ້ນສຸດຂອງຄວາມທຸກທໍລະມານ
 4. ວິທີທາງທີ່ດີໃນການ ນຳ ຄວາມທຸກ
 ຄວາມຈິງເຫຼົ່ານີ້ແມ່ນຄວາມຈິງທີ່ແທ້ຈິງຂອງຊີວິດແລະກົດ ໝາຍ ທຳ ມະຊາດທີ່ອີງໃສ່ປັດໃຈຕ່າງໆ.  ສະນັ້ນ, ເມື່ອອະທິບາຍ ຄຳ ສອນທີ່ ສຳ ຄັນຕາມ ລຳ ດັບຄວາມຈິງຂອງສີ່, ຄື
 ສະພາບຂອງຄວາມທຸກ (ຄວາມທຸກ)
 ແມ່ນພຣະໄຕຣປິດົກ (ຫລັກການທາງພຸດທະສາສະ ໜາ), ໜຶ່ງ ໃນສາມຂອງ ທຳ ມະຊາດສາກົນທີ່ຊາວພຸດສອນເພື່ອໃຫ້ເຂົ້າໃຈເຖິງລັກສະນະສາກົນຂອງທຸກໆສິ່ງທີ່ປົກຄອງດ້ວຍກົດ ໝາຍ ທຳ ມະຊາດ, ເຊິ່ງແມ່ນ
 1. ອະນິດຈັງ (impermanence)  ດ້ວຍການເຫນັງຕີງ)
 2. ທຸກໆຫ້ອງ (ຄວາມອົດທົນແມ່ນຍາກທີ່ຈະຢູ່ຄືກັນ)
 3. ອະນັດຕາ (ຄວາມ ສຳ ຄັນຕ້ອງພິຈາລະນາຕົວຕົນ  ພວກເຮົາແລະຜູ້ອື່ນ  ແທ້ຈິງ) ແລະຄົ້ນພົບວ່ານອກ ເໜືອ ໄປຈາກຄວາມເກົ່າ, ຄວາມທຸກ, ແລະຄວາມທຸກທໍລະມານ (ເຊິ່ງຢູ່ໃນ ຄຳ ສອນຂອງສາສະ ໜາ ອື່ນໆ), ມັນຍັງສອນວ່າການເກີດແມ່ນຖືວ່າເປັນຄວາມທຸກ  ໃນສາສະ ໜາ ພຸດ, ການປະຕິເສດການມີຢູ່ຂອງພະເຈົ້າແລະເຊື່ອວ່າໂລກນີ້ເກີດມາຈາກ  ກົດ ໝາຍ ທຳ ມະຊາດ (ນິຍາມ) 5 ຢ່າງກັບກົດ ໝາຍ ຂອງລັດ (ມີການ ກຳ ນົດຢ່າງຖືກຕ້ອງ) ຫລືມີທັງ ໝົດ 5 ອົງປະກອບແມ່ນ
 •ດິນ
 •ນໍ້າ
 •ລົມ
 •ໄຟ
 ອາກາດທີ່ປ່ຽນສະຖານະພາບເປັນອົງປະກອບຕ່າງໆລ້ວນແຕ່ກັບມາແລະກົດ ໝາຍ ຂອງຊີວິດ (ກົດ ໝາຍ Peach) ແມ່ນກົດ ໝາຍ ຂອງຕາ, ກົດ ໝາຍ ຂອງສາຍຕາແລະກົດ ໝາຍ ຂອງຊີວິດ.  ສາເຫດທີ່ເຮັດໃຫ້ຊີວິດອະນົງຄະທາດ (ຈຸລັງ) ກົດ ໝາຍ ຂອງວິນຍານ (ນິຍາມຄວາມຄິດ)  ສິ່ງທີ່ປະສົມອີງຕາມຂະບວນການແມ່ນຈິດໃຈທີ່ສອດຄ່ອງກັບກົດ ໝາຍ ຂອງເຫດຜົນ (ນິຍາມກັມ) ແລະກົດ ໝາຍ Trinity (ສະຫຍາມ)
 1. ອະນິຈາ (ຄວາມບໍ່ແນ່ນອນ) ເຮັດໃຫ້ທຸກສິ່ງປ່ຽນແປງເຊັ່ນ: ແຜ່ນດິນໂລກ (ແຂງ), ນ້ ຳ (ແຫຼວ), ລົມ (ແກgasດ), ແລະໄຟ (ແສງສະຫວ່າງ, ຄວາມຮ້ອນ, ພະລັງງານ) ແລະການປ່ຽນແປງ.  ບໍ່ມີສິ້ນສຸດ  ເຖິງແມ່ນວ່າຈະມີການປ່ຽນແປງ, ການປ່ຽນແປງຍັງມີຂີດ ຈຳ ກັດ, ເຊິ່ງກໍ່ໃຫ້ເກີດກົດ ໝາຍ ຂອງວົງຈອນ (ວົງຈອນຊີວິດ) ສິ່ງທີ່ມີຊີວິດເລີ່ມຕົ້ນໃນທີ່ສຸດກໍ່ເລີ່ມກັບມາສູ່ຈຸດເລີ່ມຕົ້ນ ໃໝ່.  ເພາະວ່າກົດເກນທີ່ສົມເຫດສົມຜົນເຮັດໃຫ້ເດັກນ້ອຍແມ່ນມາຈາກປັດໃຈຕ່າງໆທີ່ພໍ່ແມ່ຄືພໍ່ແມ່ຂອງພວກເຂົາ  ຄວາມບໍ່ແນ່ນອນເຮັດໃຫ້ພືດແລະສັດແຕກຕ່າງຈາກພໍ່ແມ່.  ກົດ ໝາຍ ສ້າງກົດ ໝາຍ ສືບທອດ.  ຄວາມ ສຳ ເລັດທີ່ປິດບັງຄວາມບໍ່ເປັນມະນຸດ
 2. ທຸກໆຫ້ອງ (ຄວາມບໍ່ສົມບູນແບບ  ຮັບຜິດຊອບສະຖານະພາບເດີມຂອງມັນຕະຫຼອດໄປ) ນັ້ນແມ່ນສິ່ງທີ່ຢືນຢູ່ທັງ ໝົດ, ບໍ່ຄືກັບວ່າພວກເຂົາຕ້ອງລະເບີດຢູ່ສະ ເໝີ ຄືກັບລົມຕ້ອງລະເບີດແຜ່ນດິນໂລກ, ຕ້ອງຍ້າຍ  ສົ່ງຜົນໃຫ້ເກີດລະບຽບໃນການດຸ່ນດ່ຽງ (ສົມຜົນ) ເຊັ່ນ: ພວກເຮົາພຽງແຕ່ນອນຫຼັບ, ຕ້ອງຍ້າຍຫລືແລ່ນຫຼາຍ, ເພື່ອຢຸດຄວາມທຸກ, ສົ່ງຜົນໃຫ້ເກີດວິວັດທະນາການຂອງສັດ, ພືດເຊັ່ນ: ພືດທີ່ປູກເລື້ອຍໆ  ບໍ່ສາມາດແຂ່ງຂັນໄດ້ສູງເພື່ອທີ່ຈະຢູ່ລອດໃນດວງອາທິດ  ຄວາມສົມດຸນຂອງຕາເຮັດໃຫ້ມີທ່າທາງທີ່ປົກປິດທຸກໆຫ້ອງ
 3. ອະນັດຕາ (ທຸກຢ່າງບໍ່ມີ)  ເບິ່ງຄືວ່າມີເພາະວ່າມັນອີງໃສ່ປັດໃຈຕ່າງໆ.  ທຸກໆສິ່ງແມ່ນເຊື່ອມຕໍ່ກັນ.  ສົ່ງຜົນໃຫ້ການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັນ  ເຊິ່ງກໍ່ໃຫ້ເກີດຄວາມຫຼາກຫຼາຍ  ເຊັ່ນດຽວກັນກັບຮ່າງກາຍຂອງພວກເຮົາເກີດຂື້ນຈາກການພົວພັນຂະ ໜາດ ນ້ອຍແລະສັບສົນ  ເມື່ອສິ່ງຕ່າງໆ  ມີຜົນກະທົບຕໍ່ກັນແລະກັນໃນຂົງເຂດຕ່າງໆ  ມີຜົນໃນກົດ ໝາຍ ໜ້າ ທີ່ (Chi Vita) ເຊັ່ນຕັບ ທຳ ມະຊາດເຮັດ ໜ້າ ທີ່ຂອງຕັບ  ອາດຈະບໍ່ເຮັດ ໜ້າ ທີ່ເປັນກ້າມເນື້ອຫົວໃຈ  ແລະຖ້າ 4 ອົງປະກອບດັ່ງກ່າວບໍ່ມີກົດ ໝາຍ ຍົກເວັ້ນພາສີ  ເຊິ່ງແມ່ນສາເຫດທີ່ອົງປະກອບຕ່າງໆສ້າງຮ່າງກາຍ  ຮ່າງກາຍຂອງພວກເຮົາ ທຳ ລາຍຕາມ ທຳ ມະຊາດ.  ກົດລະບຽບ Chi Vita ເຮັດໃຫ້ຮູບຊົງຫລືມະຫາຊົນຂື້ນ.  ເຊິ່ງປິດບັງ Anatta
 ເມື່ອສະຫຼຸບກົດລະບຽບທັງ 3 ຂໍ້, ມີແຕ່ຄວາມທຸກທໍລະມານເທົ່ານັ້ນ.  ຄວາມທຸກພຽງແຕ່ຈະ ໝົດ ໄປ.
 ສາສະ ໜາ ພຸດແມ່ນສາສະ ໜາ ແຫ່ງເສລີພາບໂດຍການສ້າງ "ສະຕິປັນຍາ" ໃນການ ດຳ ລົງຊີວິດດ້ວຍຄວາມທຸກທໍລະມານ.  ເພື່ອບັນລຸຈຸດປະສົງສຸດທ້າຍ, ນິບພານແມ່ນການບໍ່ມີຄວາມທຸກຫລືຄວາມມີຢູ່ຂອງໂລກໂດຍບໍ່ມີຄວາມທຸກ, ນັ້ນກໍ່ຄືການເວົ້າວ່າຄວາມທຸກທັງ ໝົດ ແມ່ນເກີດມາຈາກການຍຶດ ໝັ້ນ ໃນເວລາທີ່“ ບໍ່ຖື” ດັ່ງນັ້ນບໍ່ມີຫຍັງຈະຕ້ອງທົນທຸກທໍລະມານ.  (ຖືກແກ້ໄຂດ້ວຍຮາກຂອງຄວາມທຸກທັງ ໝົດ)
 ຄຳ ສອນທີ່ ສຳ ຄັນຂອງສາສະ ໜາ ພຸດທີ່ຄວນປະຕິບັດປະກອບມີ
 1. ເງິນບາດ Itthi 4
 ອິດທິພົນຂອງພະເຈົ້າ ໝາຍ ເຖິງກົດລະບຽບຕໍ່ໄປນີ້ ສຳ ລັບຄວາມ ສຳ ເລັດ:
 1.1 ຕອບສະ ໜອງ ຄວາມເພິ່ງພໍໃຈໃນການເຮັດວຽກຫຼືການສຶກສາ
 1.2 ຄວາມອົດທົນ, ຄວາມອົດທົນ, ເຮັດວຽກໃຫ້ປະສົບຜົນ ສຳ ເລັດ  ບໍ່ທໍ້ຖອຍໃຈຈາກການເຮັດວຽກ
 1.3 Chitta ເອົາໃຈໃສ່ເຮັດວຽກ  ເຮັດວຽກ ໜັກ
 1.4 ສະຕິປັນຍາ, ຄວາມຄິດທີ່ຄິດດີ  ໃຊ້ສະຕິປັນຍາຂອງທ່ານໃຫ້ຄິດແລະຄິດກ່ຽວກັບວຽກທີ່ທ່ານມີ, ຂໍ້ບົກຜ່ອງຫຍັງຄວນຖືກແກ້ໄຂ, ຫລືວ່າຄວນເພີ່ມຫຍັງ, ເຊິ່ງຈະເຮັດໃຫ້ວຽກງານດີຂື້ນ.
 ຫຼັກການ 4 ຂໍ້ນີ້ແມ່ນເຫດຜົນທີ່ມີເຫດຜົນ: ຄວາມພໍໃຈເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມດຸ ໝັ່ນ.  ເຊິ່ງກໍ່ໃຫ້ເກີດຄວາມສົນໃຈ  ແລະມີຈິດໃຈທີ່ສຸມໃສ່ວຽກນັ້ນ, ແລະຄວາມສົນໃຈນີ້ຈະເຮັດໃຫ້ທ່ານພິຈາລະນາວ່າທ່ານໄດ້ເຮັດວຽກນັ້ນດີຫຼືບໍ່  ມີຂໍ້ບົກພ່ອງບໍ?  ຖ້າມີຂໍ້ບົກພ່ອງ, ພວກມັນສາມາດແກ້ໄຂໄດ້ທັນເວລາ.
 * ເພື່ອປະຕິບັດຕາມຫລັກການ 4 ບາດ, ຜູ້ປະຕິບັດຕ້ອງປະຕິບັດ 4 ຢ່າງເພື່ອໃຫ້ປະສົບຜົນ ສຳ ເລັດ *
 2. ພຣະອາຈາຣຍ໌ນຸວົງສ໌ 4
 ຄຳ ສອນສາດສະ ໜາ ບົດທີ 4 ໝາຍ ເຖິງ ຄຳ ສອນທີ່ເຈົ້າຂອງເຮືອນຄວນປະຕິບັດຕາມ 4 ສິ່ງທີ່ເປັນ
 2.1 ຄວາມຈິງແມ່ນຄວາມສັດຊື່, ຈິງໃຈ, ຊື່ສັດຕໍ່ກັນແລະກັນ.
 ຄົນທີ່ອາໃສຢູ່ໃນຄອບຄົວດຽວກັນ  ຄວນມີຄວາມຊື່ສັດຕໍ່ກັນແລະກັນທັງທາງກາຍ, ທາງວາຈາແລະທາງຈິດ, ສິ່ງນີ້ຈະ ນຳ ໄປສູ່ຄວາມໄວ້ວາງໃຈ.  ເຂົ້າຮ່ວມກັນເພື່ອພັດທະນາຄອບຄົວໃຫ້ຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງຄືກັບພວກເຮົາເປັນສະມາຊິກຂອງຄອບຄົວ.  ພວກເຮົາຄວນສະແດງຄວາມຊື່ສັດຕໍ່ພໍ່ແມ່, ອ້າຍເອື້ອຍນ້ອງແລະສະມາຊິກທຸກຄົນໃນບ້ານເຊັ່ນ: ບໍ່ຕົວະ, ຕັ້ງໃຈເຮັດວຽກດ້ວຍຄວາມຕັ້ງໃຈ.
 2.2 ທິໂມຄືການຍັບຍັ້ງແລະຝຶກຝົນຕົວເອງບໍ່ໃຫ້ປະພຶດຊົ່ວ.
 ເມື່ອມີຄົນຢູ່ ນຳ ກັນ  ມັນຈະມີຂໍ້ຂັດແຍ່ງບາງຢ່າງຢ່າງຫລີກລ້ຽງບໍ່ໄດ້.  ສິ່ງໃດທີ່ບໍ່ກົງກັບຄວາມຄິດຂອງພວກເຮົາ  ພວກເຮົາຄວນພິຈາລະນາຢ່າງລະມັດລະວັງ.  ບໍ່ຄວນປະຕິບັດທັນທີ  ຖ້າພວກເຮົາສາມາດຂົ່ມຂູ່ແລະພິຈາລະນາບັນຫາແລະເຂົ້າໃຈ  ພວກເຮົາສາມາດແກ້ໄຂບັນຫາດັ່ງກ່າວດ້ວຍຄວາມສະຫງົບແລະຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍ.
 2.3 ຄວາມອົດທົນ ໝາຍ ເຖິງຄວາມອົດທົນ ໝາຍ ເຖິງຄວາມອົດທົນກັບສິ່ງທີ່ບໍ່ດີ.  ອົດທົນຕໍ່ຄວາມ ລຳ ບາກ
 ຄວາມອົດທົນຕໍ່ຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທາງຮ່າງກາຍ  ຄວາມອົດທົນກັບ ຄຳ ເວົ້າທີ່ບໍ່ສຸພາບ.  ແລະຕ້ານກັບຈິດໃຈ, ຢູ່ໃນຄວາມສະຫງົບ, ບໍ່ໃຈຮ້າຍ, ບໍ່ອິດສາຄົນອື່ນ.  ຖ້າພວກເຮົາມີຄວາມອົດທົນໃນເລື່ອງຕ່າງໆ, ແລ້ວພວກເຮົາຈະມີຄວາມສຸກທີ່ໄດ້ຢູ່ໃນຄອບຄົວ.
 2.4 The Caja ແມ່ນການເສຍສະລະຂອງການແລກປ່ຽນສິ່ງຕ່າງໆກັບຄົນອື່ນ.
 ພວກເຮົາຢູ່ໃນຄອບຄົວດຽວກັນ  ຄວນປະຖິ້ມສິ່ງຕ່າງໆ  ແບ່ງປັນອາຫານແລະເຄື່ອງໃຊ້ໃຫ້ກັນແລະກັນຕາມຄວາມ ເໝາະ ສົມກັບສະຖານະພາບຂອງພວກເຂົາ.  ການແບ່ງປັນຈະ ນຳ ຄວາມສຸກມາໃຫ້ທັງຜູ້ໃຫ້ແລະຜູ້ຮັບ.
 3. ພົມວິຫານ 4
 "Brahma Vihara" ມີຄວາມ ໝາຍ ວ່າ "ພຶດຕິ ກຳ ທີ່ດີ" ເຊິ່ງມີ 4 ຈຸດດັ່ງຕໍ່ໄປນີ້
 3.1 ຄວາມເມດຕາ, ຄວາມຮັກແລະຄວາມປາດຖະ ໜາ ດີເພື່ອໃຫ້ຄົນອື່ນມີຄວາມສຸກ.
 3.2 ຂໍຄວາມເຫັນອົກເຫັນໃຈ, ຊ່ວຍເຫຼືອຄົນອື່ນໃຫ້ຫລຸດພົ້ນຈາກຄວາມທຸກ.
 3.3 Muthita ປິຕິຍິນດີເມື່ອຄົນອື່ນສະບາຍແລະມີຄວາມສຸກ.
 3.4 ຄວາມທ່ຽງ ທຳ ແມ່ນເປັນກາງແລະບໍ່ມີອະຄະຕິ.  ໃຜເຮັດດີກໍ່ດີ  ຜູ້ໃດທີ່ກະ ທຳ ຄວາມຊົ່ວກໍ່ໄດ້ຮັບສິ່ງທີ່ບໍ່ດີ.
 2. ສຸມຸນທາ, ສາເຫດຂອງຄວາມທຸກ
 3. Nirod, ຈຸດສິ້ນສຸດຂອງຄວາມທຸກທໍລະມານ
 4. ວິທີທາງທີ່ດີໃນການ ນຳ ຄວາມທຸກ
 ຄວາມຈິງເຫຼົ່ານີ້ແມ່ນຄວາມຈິງທີ່ແທ້ຈິງຂອງຊີວິດແລະກົດ ໝາຍ ທຳ ມະຊາດທີ່ອີງໃສ່ປັດໃຈຕ່າງໆ.  ສະນັ້ນ, ເມື່ອອະທິບາຍ ຄຳ ສອນທີ່ ສຳ ຄັນຕາມ ລຳ ດັບຄວາມຈິງຂອງສີ່, ຄື
 ສະພາບຂອງຄວາມທຸກ (ຄວາມທຸກ)
 ແມ່ນພຣະໄຕຣປິດົກ (ຫລັກການທາງພຸດທະສາສະ ໜາ), ໜຶ່ງ ໃນສາມຂອງ ທຳ ມະຊາດສາກົນທີ່ຊາວພຸດສອນເພື່ອໃຫ້ເຂົ້າໃຈເຖິງລັກສະນະສາກົນຂອງທຸກໆສິ່ງທີ່ປົກຄອງດ້ວຍກົດ ໝາຍ ທຳ ມະຊາດ, ເຊິ່ງແມ່ນ
 1. ອະນິດຈັງ (impermanence)  ດ້ວຍການເຫນັງຕີງ) 
 2. ທຸກໆຫ້ອງ (ຄວາມອົດທົນແມ່ນຍາກທີ່ຈະຢູ່ຄືກັນ)
 3. ອະນັດຕາ (ຄວາມ ສຳ ຄັນຕ້ອງພິຈາລະນາຕົວຕົນ  ພວກເຮົາແລະຜູ້ອື່ນ  ແທ້ຈິງ) ແລະຄົ້ນພົບວ່ານອກ ເໜືອ ໄປຈາກຄວາມເກົ່າ, ຄວາມທຸກ, ແລະຄວາມທຸກທໍລະມານ (ເຊິ່ງຢູ່ໃນ ຄຳ ສອນຂອງສາສະ ໜາ ອື່ນໆ), ມັນຍັງສອນວ່າການເກີດແມ່ນຖືວ່າເປັນຄວາມທຸກ  ໃນສາສະ ໜາ ພຸດ, ການປະຕິເສດການມີຢູ່ຂອງພະເຈົ້າແລະເຊື່ອວ່າໂລກນີ້ເກີດມາຈາກ  ກົດ ໝາຍ ທຳ ມະຊາດ (ນິຍາມ) 5 ຢ່າງກັບກົດ ໝາຍ ຂອງລັດ (ມີການ ກຳ ນົດຢ່າງຖືກຕ້ອງ) ຫລືມີທັງ ໝົດ 5 ອົງປະກອບແມ່ນ
 •ດິນ
 •ນໍ້າ
 •ລົມ
 •ໄຟ
 ອາກາດທີ່ປ່ຽນສະຖານະພາບເປັນອົງປະກອບຕ່າງໆລ້ວນແຕ່ກັບມາແລະກົດ ໝາຍ ຂອງຊີວິດ (ກົດ ໝາຍ Peach) ແມ່ນກົດ ໝາຍ ຂອງຕາ, ກົດ ໝາຍ ຂອງສາຍຕາແລະກົດ ໝາຍ ຂອງຊີວິດ.  ສາເຫດທີ່ເຮັດໃຫ້ຊີວິດອະນົງຄະທາດ (ຈຸລັງ) ກົດ ໝາຍ ຂອງວິນຍານ (ນິຍາມຄວາມຄິດ)  ສິ່ງທີ່ປະສົມອີງຕາມຂະບວນການແມ່ນຈິດໃຈທີ່ສອດຄ່ອງກັບກົດ ໝາຍ ຂອງເຫດຜົນ (ນິຍາມກັມ) ແລະກົດ ໝາຍ Trinity (ສະຫຍາມ)
 1. ອະນິຈາ (ຄວາມບໍ່ແນ່ນອນ) ເຮັດໃຫ້ທຸກສິ່ງປ່ຽນແປງເຊັ່ນ: ແຜ່ນດິນໂລກ (ແຂງ), ນ້ ຳ (ແຫຼວ), ລົມ (ແກgasດ), ແລະໄຟ (ແສງສະຫວ່າງ, ຄວາມຮ້ອນ, ພະລັງງານ) ແລະການປ່ຽນແປງ.  ບໍ່ມີສິ້ນສຸດ  ເຖິງແມ່ນວ່າຈະມີການປ່ຽນແປງ, ການປ່ຽນແປງຍັງມີຂີດ ຈຳ ກັດ, ເຊິ່ງກໍ່ໃຫ້ເກີດກົດ ໝາຍ ຂອງວົງຈອນ (ວົງຈອນຊີວິດ) ສິ່ງທີ່ມີຊີວິດເລີ່ມຕົ້ນໃນທີ່ສຸດກໍ່ເລີ່ມກັບມາສູ່ຈຸດເລີ່ມຕົ້ນ ໃໝ່.  ເພາະວ່າກົດເກນທີ່ສົມເຫດສົມຜົນເຮັດໃຫ້ເດັກນ້ອຍແມ່ນມາຈາກປັດໃຈຕ່າງໆທີ່ພໍ່ແມ່ຄືພໍ່ແມ່ຂອງພວກເຂົາ  ຄວາມບໍ່ແນ່ນອນເຮັດໃຫ້ພືດແລະສັດແຕກຕ່າງຈາກພໍ່ແມ່.  ກົດ ໝາຍ ສ້າງກົດ ໝາຍ ສືບທອດ.  ຄວາມ ສຳ ເລັດທີ່ປິດບັງຄວາມບໍ່ເປັນມະນຸດ
 2. ທຸກໆຫ້ອງ (ຄວາມບໍ່ສົມບູນແບບ  ຮັບຜິດຊອບສະຖານະພາບເດີມຂອງມັນຕະຫຼອດໄປ) ນັ້ນແມ່ນສິ່ງທີ່ຢືນຢູ່ທັງ ໝົດ, ບໍ່ຄືກັບວ່າພວກເຂົາຕ້ອງລະເບີດຢູ່ສະ ເໝີ ຄືກັບລົມຕ້ອງລະເບີດແຜ່ນດິນໂລກ, ຕ້ອງຍ້າຍ  ສົ່ງຜົນໃຫ້ເກີດລະບຽບໃນການດຸ່ນດ່ຽງ (ສົມຜົນ) ເຊັ່ນ: ພວກເຮົາພຽງແຕ່ນອນຫຼັບ, ຕ້ອງຍ້າຍຫລືແລ່ນຫຼາຍ, ເພື່ອຢຸດຄວາມທຸກ, ສົ່ງຜົນໃຫ້ເກີດວິວັດທະນາການຂອງສັດ, ພືດເຊັ່ນ: ພືດທີ່ປູກເລື້ອຍໆ  ບໍ່ສາມາດແຂ່ງຂັນໄດ້ສູງເພື່ອທີ່ຈະຢູ່ລອດໃນດວງອາທິດ  ຄວາມສົມດຸນຂອງຕາເຮັດໃຫ້ມີທ່າທາງທີ່ປົກປິດທຸກໆຫ້ອງ
 3. ອະນັດຕາ (ທຸກຢ່າງບໍ່ມີ)  ເບິ່ງຄືວ່າມີເພາະວ່າມັນອີງໃສ່ປັດໃຈຕ່າງໆ.  ທຸກໆສິ່ງແມ່ນເຊື່ອມຕໍ່ກັນ.  ສົ່ງຜົນໃຫ້ການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັນ  ເຊິ່ງກໍ່ໃຫ້ເກີດຄວາມຫຼາກຫຼາຍ  ເຊັ່ນດຽວກັນກັບຮ່າງກາຍຂອງພວກເຮົາເກີດຂື້ນຈາກການພົວພັນຂະ ໜາດ ນ້ອຍແລະສັບສົນ  ເມື່ອສິ່ງຕ່າງໆ  ມີຜົນກະທົບຕໍ່ກັນແລະກັນໃນຂົງເຂດຕ່າງໆ  ມີຜົນໃນກົດ ໝາຍ ໜ້າ ທີ່ (Chi Vita) ເຊັ່ນຕັບ ທຳ ມະຊາດເຮັດ ໜ້າ ທີ່ຂອງຕັບ  ອາດຈະບໍ່ເຮັດ ໜ້າ ທີ່ເປັນກ້າມເນື້ອຫົວໃຈ  ແລະຖ້າ 4 ອົງປະກອບດັ່ງກ່າວບໍ່ມີກົດ ໝາຍ ຍົກເວັ້ນພາສີ  ເຊິ່ງແມ່ນສາເຫດທີ່ອົງປະກອບຕ່າງໆສ້າງຮ່າງກາຍ  ຮ່າງກາຍຂອງພວກເຮົາ ທຳ ລາຍຕາມ ທຳ ມະຊາດ.  ກົດລະບຽບ Chi Vita ເຮັດໃຫ້ຮູບຊົງຫລືມະຫາຊົນຂື້ນ.  ເຊິ່ງປິດບັງ Anatta
 ເມື່ອສະຫຼຸບກົດລະບຽບທັງ 3 ຂໍ້, ມີແຕ່ຄວາມທຸກທໍລະມານເທົ່ານັ້ນ.  ຄວາມທຸກພຽງແຕ່ຈະ ໝົດ ໄປ.
 ສາສະ ໜາ ພຸດແມ່ນສາສະ ໜາ ແຫ່ງເສລີພາບໂດຍການສ້າງ "ສະຕິປັນຍາ" ໃນການ ດຳ ລົງຊີວິດດ້ວຍຄວາມທຸກທໍລະມານ.  ເພື່ອບັນລຸຈຸດປະສົງສຸດທ້າຍ, ນິບພານແມ່ນການບໍ່ມີຄວາມທຸກຫລືຄວາມມີຢູ່ຂອງໂລກໂດຍບໍ່ມີຄວາມທຸກ, ນັ້ນກໍ່ຄືການເວົ້າວ່າຄວາມທຸກທັງ ໝົດ ແມ່ນເກີດມາຈາກການຍຶດ ໝັ້ນ ໃນເວລາທີ່“ ບໍ່ຖື” ດັ່ງນັ້ນບໍ່ມີຫຍັງຈະຕ້ອງທົນທຸກທໍລະມານ.  (ຖືກແກ້ໄຂດ້ວຍຮາກຂອງຄວາມທຸກທັງ ໝົດ)
 ຄຳ ສອນທີ່ ສຳ ຄັນຂອງສາສະ ໜາ ພຸດທີ່ຄວນປະຕິບັດປະກອບມີ
 1. ເງິນບາດ Itthi 4
 ອິດທິພົນຂອງພະເຈົ້າ ໝາຍ ເຖິງກົດລະບຽບຕໍ່ໄປນີ້ ສຳ ລັບຄວາມ ສຳ ເລັດ:
 1.1 ຕອບສະ ໜອງ ຄວາມເພິ່ງພໍໃຈໃນການເຮັດວຽກຫຼືການສຶກສາ
 1.2 ຄວາມອົດທົນ, ຄວາມອົດທົນ, ເຮັດວຽກໃຫ້ປະສົບຜົນ ສຳ ເລັດ  ບໍ່ທໍ້ຖອຍໃຈຈາກການເຮັດວຽກ
 1.3 Chitta ເອົາໃຈໃສ່ເຮັດວຽກ  ເຮັດວຽກ ໜັກ
 1.4 ສະຕິປັນຍາ, ຄວາມຄິດທີ່ຄິດດີ  ໃຊ້ສະຕິປັນຍາຂອງທ່ານໃຫ້ຄິດແລະຄິດກ່ຽວກັບວຽກທີ່ທ່ານມີ, ຂໍ້ບົກຜ່ອງຫຍັງຄວນຖືກແກ້ໄຂ, ຫລືວ່າຄວນເພີ່ມຫຍັງ, ເຊິ່ງຈະເຮັດໃຫ້ວຽກງານດີຂື້ນ.
 ຫຼັກການ 4 ຂໍ້ນີ້ແມ່ນເຫດຜົນທີ່ມີເຫດຜົນ: ຄວາມພໍໃຈເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມດຸ ໝັ່ນ.  ເຊິ່ງກໍ່ໃຫ້ເກີດຄວາມສົນໃຈ  ແລະມີຈິດໃຈທີ່ສຸມໃສ່ວຽກນັ້ນ, ແລະຄວາມສົນໃຈນີ້ຈະເຮັດໃຫ້ທ່ານພິຈາລະນາວ່າທ່ານໄດ້ເຮັດວຽກນັ້ນດີຫຼືບໍ່  ມີຂໍ້ບົກພ່ອງບໍ?  ຖ້າມີຂໍ້ບົກພ່ອງ, ພວກມັນສາມາດແກ້ໄຂໄດ້ທັນເວລາ.
 * ເພື່ອປະຕິບັດຕາມຫລັກການ 4 ບາດ, ຜູ້ປະຕິບັດຕ້ອງປະຕິບັດ 4 ຢ່າງເພື່ອໃຫ້ປະສົບຜົນ ສຳ ເລັດ *
 2. ພຣະອາຈາຣຍ໌ນຸວົງສ໌ 4
 ຄຳ ສອນສາດສະ ໜາ ບົດທີ 4 ໝາຍ ເຖິງ ຄຳ ສອນທີ່ເຈົ້າຂອງເຮືອນຄວນປະຕິບັດຕາມ 4 ສິ່ງທີ່ເປັນ
 2.1 ຄວາມຈິງແມ່ນຄວາມສັດຊື່, ຈິງໃຈ, ຊື່ສັດຕໍ່ກັນແລະກັນ.
 ຄົນທີ່ອາໃສຢູ່ໃນຄອບຄົວດຽວກັນ  ຄວນມີຄວາມຊື່ສັດຕໍ່ກັນແລະກັນທັງທາງກາຍ, ທາງວາຈາແລະທາງຈິດ, ສິ່ງນີ້ຈະ ນຳ ໄປສູ່ຄວາມໄວ້ວາງໃຈ.  ເຂົ້າຮ່ວມກັນເພື່ອພັດທະນາຄອບຄົວໃຫ້ຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງຄືກັບພວກເຮົາເປັນສະມາຊິກຂອງຄອບຄົວ.  ພວກເຮົາຄວນສະແດງຄວາມຊື່ສັດຕໍ່ພໍ່ແມ່, ອ້າຍເອື້ອຍນ້ອງແລະສະມາຊິກທຸກຄົນໃນບ້ານເຊັ່ນ: ບໍ່ຕົວະ, ຕັ້ງໃຈເຮັດວຽກດ້ວຍຄວາມຕັ້ງໃຈ.
 2.2 ທິໂມຄືການຍັບຍັ້ງແລະຝຶກຝົນຕົວເອງບໍ່ໃຫ້ປະພຶດຊົ່ວ.
 ເມື່ອມີຄົນຢູ່ ນຳ ກັນ  ມັນຈະມີຂໍ້ຂັດແຍ່ງບາງຢ່າງຢ່າງຫລີກລ້ຽງບໍ່ໄດ້.  ສິ່ງໃດທີ່ບໍ່ກົງກັບຄວາມຄິດຂອງພວກເຮົາ  ພວກເຮົາຄວນພິຈາລະນາຢ່າງລະມັດລະວັງ.  ບໍ່ຄວນປະຕິບັດທັນທີ  ຖ້າພວກເຮົາສາມາດຂົ່ມຂູ່ແລະພິຈາລະນາບັນຫາແລະເຂົ້າໃຈ  ພວກເຮົາສາມາດແກ້ໄຂບັນຫາດັ່ງກ່າວດ້ວຍຄວາມສະຫງົບແລະຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍ.
 2.3 ຄວາມອົດທົນ ໝາຍ ເຖິງຄວາມອົດທົນ ໝາຍ ເຖິງຄວາມອົດທົນກັບສິ່ງທີ່ບໍ່ດີ.  ອົດທົນຕໍ່ຄວາມ ລຳ ບາກ
 ຄວາມອົດທົນຕໍ່ຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທາງຮ່າງກາຍ  ຄວາມອົດທົນກັບ ຄຳ ເວົ້າທີ່ບໍ່ສຸພາບ.  ແລະຕ້ານກັບຈິດໃຈ, ຢູ່ໃນຄວາມສະຫງົບ, ບໍ່ໃຈຮ້າຍ, ບໍ່ອິດສາຄົນອື່ນ.  ຖ້າພວກເຮົາມີຄວາມອົດທົນໃນເລື່ອງຕ່າງໆ, ແລ້ວພວກເຮົາຈະມີຄວາມສຸກທີ່ໄດ້ຢູ່ໃນຄອບຄົວ.
 2.4 The Caja ແມ່ນການເສຍສະລະຂອງການແລກປ່ຽນສິ່ງຕ່າງໆກັບຄົນອື່ນ.
 ພວກເຮົາຢູ່ໃນຄອບຄົວດຽວກັນ  ຄວນປະຖິ້ມສິ່ງຕ່າງໆ  ແບ່ງປັນອາຫານແລະເຄື່ອງໃຊ້ໃຫ້ກັນແລະກັນຕາມຄວາມ ເໝາະ ສົມກັບສະຖານະພາບຂອງພວກເຂົາ.  ການແບ່ງປັນຈະ ນຳ ຄວາມສຸກມາໃຫ້ທັງຜູ້ໃຫ້ແລະຜູ້ຮັບ.
 3. ພົມວິຫານ 4
 "Brahma Vihara" ມີຄວາມ ໝາຍ ວ່າ "ພຶດຕິ ກຳ ທີ່ດີ" ເຊິ່ງມີ 4 ຈຸດດັ່ງຕໍ່ໄປນີ້
 3.1 ຄວາມເມດຕາ, ຄວາມຮັກແລະຄວາມປາດຖະ ໜາ ດີເພື່ອໃຫ້ຄົນອື່ນມີຄວາມສຸກ.
 3.2 ຂໍຄວາມເຫັນອົກເຫັນໃຈ, ຊ່ວຍເຫຼືອຄົນອື່ນໃຫ້ຫລຸດພົ້ນຈາກຄວາມທຸກ.
 3.3 Muthita ປິຕິຍິນດີເມື່ອຄົນອື່ນສະບາຍແລະມີຄວາມສຸກ.
 3.4 ຄວາມທ່ຽງ ທຳ ແມ່ນເປັນກາງແລະບໍ່ມີອະຄະຕິ.  ໃຜເຮັດດີກໍ່ດີ  ຜູ້ໃດທີ່ກະ ທຳ ຄວາມຊົ່ວກໍ່ໄດ້ຮັບສິ່ງທີ່ບໍ່ດີ.




 ຄຳ ສອນຂອງພຸດທະສາສະ ໜາ





 ທຸກໆສາສະ ໜາ ລ້ວນແຕ່ມີ ຄຳ ສອນແລະ ຄຳ ສອນເຊິ່ງເປັນມໍມອນ ສຳ ລັບຈິດໃຈຂອງປະຊາຊົນ, ທຸກໆສາດສະ ໜາ ລ້ວນແຕ່ມີເປົ້າ ໝາຍ ດຽວກັນ  "ຕັ້ງໃຈໃຫ້ທຸກຄົນມີຄຸນນະ ທຳ ແລະມີຄຸນນະ ທຳ ແລະສອນຄົນດີ" ສະນັ້ນ, ແຕ່ລະສາສະ ໜາ ຈຶ່ງມີ ຄຳ ສອນຂອງຕົນເອງ.  ແມ່ນແນວທາງການປະພຶດ

 ຄຳ ສອນຂອງພຸດທະສາສະ ໜາ
 ພຸດທະສາສະ ໜາ ມີ ຄຳ ສອນທີ່ຊາວພຸດຖື.  ແລະໄດ້ ນຳ ໃຊ້ເປັນແນວທາງໃນການ ດຳ ເນີນຊີວິດຫຼາຍຢ່າງເຊັ່ນ: ຄວາມຈິງ 4 ປະການ, ທັມມະ 6 ຄູນ, ສຸພານຸວົງ 7, ອຳ ນາດ 4 ບາດ, ແລະ 6 ເມຕຕາທັມ

 ຄວາມຈິງສູງ 4
 ແມ່ນຄວາມຈິງອັນລ້ ຳ ສຸດທີ່ພະພຸດທະເຈົ້າໄດ້ສະຫວ່າງແລະປະຕິບັດຕາມ ຄຳ ສັ່ງສອນຂອງເພິ່ນ  ຄວາມຈິງ 4 ປະການຄື:
 1. ຄວາມທຸກທໍລະມານ, ຄວາມບໍ່ສະບາຍທາງຮ່າງກາຍ, ຄວາມບໍ່ສະບາຍ  ສ້າງບັນຫາໃຫ້  ຊີວິດແບ່ງອອກເປັນ 2 ປະເພດໃຫຍ່: ສະພາບຄວາມທຸກທໍລະມານ ໝາຍ ເຖິງຄວາມທຸກທໍລະມານທີ່ເປັນ ທຳ ມະຊາດ, ເຊິ່ງເກີດມາຈາກຄວາມຕາຍແລະຄວາມຕາຍ, ຄວາມທຸກທໍລະມານ ໝາຍ ເຖິງຄວາມທຸກທີ່ອາດຈະເກີດຂື້ນຍ້ອນເຫດຜົນຕ່າງໆເຊັ່ນ: ຄວາມໂສກເສົ້າ, ຄວາມໂສກເສົ້າ.  ເຈັບປ່ວຍທາງຮ່າງກາຍ, ປະສົບການກັບສິ່ງທີ່ບໍ່ຮັກ  ການແຍກຈາກຄວາມຮັກ  ແລະຄວາມບໍ່ເປັນ ທຳ
 2. Somutai ສາເຫດທີ່ເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມທຸກທໍລະມານແມ່ນຄວາມຢາກ (ຄວາມຢາກ), ມີ 3 ລັກສະນະຄື
 (1) Kamarahan ແມ່ນຄວາມປາຖະຫນາ, ຄວາມປາຖະຫນາທີ່ຈະມີ, ຢາກເປັນສິ່ງທີ່ບໍ່ສາມາດ, ບໍ່ເຄີຍມີແລະບໍ່ເຄີຍເປັນ
 (2) Bharatana ໝາຍ ເຖິງຄວາມປາຖະ ໜາ ທີ່ຈະຍັງຄົງຢູ່ເຊັ່ນ: ກຽດສັກສີ, ຊື່ສຽງ, ອຳ ນາດ, ແລະການຍ້ອງຍໍ.  ຢູ່ກັບຕົວເອງຕະຫຼອດໄປ
 (3) Wiphavanhha ໝາຍ ຄວາມວ່າບໍ່ພໍໃຈ, ບໍ່ຢາກເປັນເຊັ່ນຄວາມບໍ່ພໍໃຈກັບສະຖານະພາບຂອງຄົນເຮົາ.
 3. Niroth ໝາຍ ເຖິງການຢຸດການທຸກທໍລະມານ, ຄື 3 ຄວາມຢາກທີ່ໄດ້ກ່າວມາ  ເມື່ອສາເຫດຂອງຄວາມທຸກຫາຍໄປ, ບໍ່ມີຄວາມທຸກ.
 4. Mak ໝາຍ ເຖິງຫົນທາງທີ່ຈະສິ້ນສຸດຄວາມທຸກທໍລະມານ, ເປັນ ຄຳ ແນະ ນຳ ເພື່ອໃຫ້ພົ້ນຈາກຄວາມຢາກໄດ້ເຊິ່ງເປັນສາເຫດຂອງຄວາມທຸກ. 

 Mak 8 (8 ວິທີຕໍ່ໄປນີ້ເພື່ອຢຸດຄວາມທຸກ)
 (1) ທັດສະນະທີ່ຖືກຕ້ອງ (ການອະນຸມັດ) ປະກອບມີການມີຄວາມຄິດເຫັນທີ່ຖືກຕ້ອງເຊັ່ນ: ການຍອມຮັບບາບ, ການກະ ທຳ ທີ່ດີ, ການກະ ທຳ ທີ່ບໍ່ດີ, ແລະຊີວິດຕໍ່ໄປນີ້.  ໃນລະດັບທີ່ລະອຽດອ່ອນກວ່າແມ່ນ  ຄວາມເຂົ້າໃຈໃນຄວາມຈິງ 4 ຢ່າງ
 (2) Samsamangkapan  (ຄວາມຕັ້ງໃຈ) ລວມເຖິງການຄິດເພື່ອປົດປ່ອຍຈິດໃຈຂອງຕົວເອງ, ຄື  ຄິດຢູ່ຫ່າງຈາກ erotic  ບໍ່ໄດ້ຕົກຢູ່ໃນຮູບແບບຂອງລົດຊາດ, ກິ່ນ, ສຽງ, ສຳ ຜັດຫຼາຍເກີນໄປ, ບໍ່ແມ່ນການຄິດແກ້ແຄ້ນ, ແລະສຸດທ້າຍກໍ່ແມ່ນ  ຢ່າຄິດທີ່ຈະລ່ວງລໍ້າຄົນອື່ນ
 (3) ຄຳ ເວົ້າທີ່ຖືກຕ້ອງ (ຄື ຄຳ ເວົ້າ) ການລະເວັ້ນຈາກຄວາມບໍ່ຊື່ສັດ 4 ແມ່ນງົດເວັ້ນຈາກການເວົ້າຕົວະ (ຕົວະຂີ້ຕົວະ) ລະເວັ້ນຈາກ ຄຳ ເວົ້າທີ່ດູ ໝິ່ນ (ປີເວົ້າ) ຫລີກເວັ້ນຈາກ ຄຳ ເວົ້າຫຍາບຄາຍ (ຄຳ ເວົ້າ)  ໂນນສັນ (Sambad Plapawaja)
 (4) ທັດສະນະທີ່ຖືກຕ້ອງ  (ການກະ ທຳ ທີ່ຂີ່ລົດຖີບ) ປະກອບມີການລະເວັ້ນຈາກການສໍ້ລາດບັງຫຼວງຂອງຮ່າງກາຍ, ຄືບໍ່ຂ້າສັດ, ບໍ່ລັກແລະບໍ່ປະພຶດຜິດ.
 (5) ການ ດຳ ລົງຊີວິດທີ່ຖືກຕ້ອງ (ຍົກສູງຊີວິດຄືກັບ) ແມ່ນອາຊີບທີ່ບໍ່ມີສິນ ທຳ ແລະບໍ່ຂັດແຍ້ງກັບຄົນອື່ນ, ລວມທັງການບໍ່ເຮັດວຽກໂດຍບໍ່ມີຄວາມໄຮ້ປະໂຫຍດ.  ຕ້ອງເປັນຜູ້ເຮັດວຽກດ້ານວິຊາຊີບ
 (6) ທັດສະນະທີ່ຖືກຕ້ອງ (ຄວາມອົດທົນ) ແມ່ນການລະມັດລະວັງຢ່າປ່ອຍໃຫ້ຄວາມຊົ່ວຮ້າຍເກີດຂື້ນຫຼືພະຍາຍາມ ກຳ ຈັດຄວາມຊົ່ວທີ່ເກີດຂື້ນ.  ຄວາມອົດທົນສ້າງສິ່ງດີໆເກີດຂື້ນ.  ແລະອົດທົນຮັກສາສິ່ງທີ່ດີທີ່ມີຢູ່ແລ້ວໃຫ້ມີມາຕະຫຼອດການ
 (7) ສະຕິ (ການຈື່ ຈຳ) ແມ່ນການ ກຳ ນົດພຶດຕິ ກຳ ຂອງຈິດໃຈ.  ສະເຫມີສາມາດຈື່ໄດ້ວ່າ  ພວກເຂົາ ກຳ ລັງຄິດວ່າຈະເຮັດຫຍັງ, ບໍ່ແມ່ນຄົນທີ່ຫລົງທາງ, ບໍ່ຫງຸດຫງິດ, ລະມັດລະວັງ.
 (8) ຄວາມຕັ້ງໃຈທີ່ຖືກຕ້ອງ (ເຈດຕະນາ) ແມ່ນເພື່ອເຮັດໃຫ້ຈິດໃຈ ໝັ້ນ ຄົງ.  ສາມາດຄວບຄຸມອາລົມ  ຈົນສາມາດຄວບຄຸມຈິດໃຈໄດ້  ເພື່ອຢືນຢູ່ກັບທິດທາງດຽວ, 6 ທິດທາງ
 ທິດທາງ 6, ຫຼືການປະຕິບັດລະຫວ່າງ 6 ບຸກຄົນທີ່ໄດ້ຮັບການສະ ໜັບ ສະ ໜູນ ເຊິ່ງກັນແລະກັນ, ຄື

 ໄຊເສດຖາທິດາ 7
 ເຈັດພຣະພິກຂຸສາມະເນນແມ່ນຫຼັກການຂອງຄົນດີຫລືຫຼັກການທາງທັມ 7 ຢ່າງຄືການຮູ້ເຫດຜົນ, ຮູ້ຜົນ, ຮູ້ຕົວເອງ, ຮູ້ເວລາ, ຮູ້ວິທີປະຕິບັດ  ແລະຮູ້ຄົນ
 1. ການຮູ້ສາເຫດຫຼື Dhamma Manuta ໝາຍ ຄວາມວ່າເປັນຄົນທີ່ຮູ້ເຫດຜົນ.  ຮູ້ແລະວິເຄາະສາເຫດຂອງສິ່ງຕ່າງໆ
 2. ການຮູ້ຈັກຜົນໄດ້ຮັບຫຼືສະຕິໃນຕົວເອງ ໝາຍ ເຖິງການເປັນຄົນທີ່ຮູ້ຜົນຈາກການກະ ທຳ.
 3. ການຮູ້ຕົວເອງຫຼືຄວາມ ໝາຍ ຂອງຕົວເອງ ໝາຍ ຄວາມວ່າເປັນຄົນທີ່ຮູ້ຕົວເອງ.  ທັງໃນຄວາມຮູ້, ສິນ ທຳ ແລະຄວາມສາມາດ
 4. ຮູ້ວ່າມີປະມານຫລື Mantanya ແມ່ນ ໝາຍ ເຖິງການເປັນຄົນຮູ້ຈັກ  ຮູ້ຫລັກການໃນການປານກາງ, ວິຖີຊີວິດທີ່ສົມເຫດສົມຜົນ
 5. ຮູ້ເວລາຫລືຄວາມບໍ່ສົມບູນ ໝາຍ ເຖິງການເປັນຄົນທີ່ຮູ້ເວລາ.  ຮູ້ເວລາ, ສິ່ງທີ່ຕ້ອງເຮັດແລະຫຼັງຈາກນັ້ນປະຕິບັດຕາມ.
 6. ຮູ້ຫລືປະຕິບັດສາຍຕາ ໝາຍ ເຖິງການເປັນຄົນທີ່ຮູ້ວິທີປັບແລະແກ້ໄຂຕົນເອງໃຫ້ ເໝາະ ສົມກັບສະພາບການ  ກຸ່ມແລະຊຸມຊົນ
 7. ຮູ້ຈັກບຸກຄົນຫຼືບຸກຄະລິກກະພາບ ໝາຍ ຄວາມວ່າເປັນຄົນທີ່ຮູ້ວິທີການປະພຶດທີ່ ເໝາະ ສົມ.  ເຊິ່ງແຕກຕ່າງກັນ  ບຸກຄົນຜູ້ໃດທີ່ໃຊ້ຫຼັກການຂອງເຈັດຊາປະນະກິດໃນຊີວິດປະ ຈຳ ວັນຈະຊ່ວຍໃຫ້ພວກເຂົາພົບຄວາມສຸກໃນຊີວິດຂອງພວກເຂົາ.


 4 ບາດ
 ອິດທິພົນ 4 ບາດແມ່ນຫຼັກການທີ່ ນຳ ໄປສູ່ຜົນ ສຳ ເລັດຂອງທຸລະກິດມີ 4 ຈຸດຄື: ຈັນທະລີລີຍາໄຊຈິດຕະວົງສາ
 1. ຈັນທາແມ່ນຄວາມເພິ່ງພໍໃຈ, ຄວາມປາຖະ ໜາ, ຄວາມຮັກ, ຄວາມຮູ້ແລະຄວາມຄິດສ້າງສັນ.
 2. ຄວາມອົດທົນແມ່ນຄວາມອົດທົນ.  ມີຄວາມອົດທົນ, ບໍ່ຍອມແພ້
 3. Chitta ແມ່ນຄວາມເອົາໃຈໃສ່ແລະຄວາມຕັ້ງໃຈໃນການເຮັດວຽກ.
 4. ບຸກຄະລາກອນແມ່ນຄວາມອົດທົນໂດຍການໃຊ້ສະຕິປັນຍາແລະສະຕິໃນການກວດກາແລະສະທ້ອນ.

 ຄວາມໃຈບຸນບົດທີ 10
 ບົດທີ 10 ການກຸສົນແມ່ນວິທີການເຮັດສິ່ງທີ່ດີ  ວິທີການກຸສົນເຊິ່ງເປັນທາງໄປສູ່ຄວາມສຸກແລະຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງໄດ້ແບ່ງອອກເປັນ 3 ວິທີຄື: ກິລາກາຍຍະ ກຳ 3, ການຍົກເລີກ 4 ແລະແຮງຈູງໃຈ 3.
 1. Acrobat 3 ໝາຍ ເຖິງພຶດຕິ ກຳ ທີ່ດີເຊິ່ງສະແດງລັກສະນະທາງກາຍະພາບດ້ວຍ 3 ວິທີ
 (1) ງົດເວັ້ນຈາກການຂ້າສັດແມ່ນການລະເວັ້ນຈາກການຂ້າສັດ  ການບຸກລຸກ  ແມ່ນຄວາມໃຈບຸນ
 (2) ງົດເວັ້ນຈາກການລັກ, ເຊິ່ງຫລີກລ້ຽງຈາກການລັກ.  ເຄົາລົບສິດຂອງຄົນອື່ນ, ບໍ່ຄວນຢຶດເອົາຊັບສິນຂອງຜູ້ອື່ນ
 (3) ການລະເວັ້ນຈາກການປະພຶດທີ່ບໍ່ດີເຊິ່ງ ໝາຍ ຄວາມວ່າຈະບໍ່ລະເມີດສາມີຫຼືພັນລະຍາຄົນອື່ນແລະບໍ່ເປັນການລົບກວນທາງເພດ
 2. ສະມາທິ 3 ໝາຍ ເຖິງການເປັນຄົນທີ່ມີພຶດຕິ ກຳ ທີ່ດີ, ເຊິ່ງສະແດງອອກເປັນ 4 ຄຳ ເຊິ່ງແມ່ນ
 (1) ງົດເວັ້ນຈາກການເວົ້າຕົວະ, ແຕ່ເວົ້າຄວາມຈິງໂດຍບໍ່ເວົ້າຕົວະ.
 (2) ງົດເວັ້ນຈາກການເປັນຄົນໂງ່, ເວົ້າພຽງແຕ່ສິ່ງທີ່ກໍ່ໃຫ້ເກີດຄວາມສາມັກຄີ, ບໍ່ເວົ້າເຖິງສິ່ງທີ່ກໍ່ໃຫ້ເກີດຄວາມແຕກແຍກ.
 (3) ງົດເວັ້ນຈາກການເວົ້າ ຄຳ ຫຍາບຄາຍ, ຄືເວົ້າພຽງແຕ່ ຄຳ ເວົ້າທີ່ອ່ອນໂຍນກັບຄົນອື່ນ, ທັງກ່ອນແລະຫລັງ
 (4) ງົດເວັ້ນຈາກການເວົ້າທີ່ຫຍາບຄາຍ  ຄວາມ ໝາຍ ເວົ້າພຽງແຕ່ຄວາມຈິງ  ສົມເຫດສົມຜົນແລະສຸມໃສ່ເນື້ອຫາທີ່ເປັນປະໂຫຍດເວົ້າພຽງແຕ່ສິ່ງທີ່ ຈຳ ເປັນແລະເວົ້າຢ່າງຖືກຕ້ອງ.
 3. ແນວຄິດ 3 ໝາຍ ເຖິງພຶດຕິ ກຳ ທີ່ເກີດຂື້ນໃນໃຈລວມທັງ 3 ຢ່າງ.
 (1) ລາວບໍ່ຕ້ອງການສິ່ງຂອງ, ນັ້ນແມ່ນ, ບໍ່ຕ້ອງການທີ່ຈະໂລບຂອງຄົນອື່ນ
 (2) ບໍ່ແກ້ແຄ້ນຕໍ່ຄົນອື່ນ, ມີຫົວໃຈແລະຄວາມປາດຖະ ໜາ ດີ  ຢາກໃຫ້ຄົນອື່ນມີຄວາມສຸກແລະຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງ
 (3) ມີຄວາມຄິດເຫັນທີ່ຖືກຕ້ອງເຊິ່ງເປັນຄວາມເຊື່ອໃນການກະ ທຳ ທີ່ດີ.  ເຮັດຄວາມຊົ່ວແລະເຮັດສິ່ງທີ່ຊົ່ວແລະເຊື່ອວ່າຄວາມພະຍາຍາມແມ່ນວິທີທາງສູ່ຄວາມ ສຳ ເລັດ
 ການຍົກເລີກບົດທີ 10
 ບົດທີ 10 ການປະພຶດທາງປັນຍາບົດທີ 10 ແມ່ນວິທີການເຮັດ 10 ສິ່ງທີ່ບໍ່ດີ, ແບ່ງອອກເປັນ 3 ວິທີຄື: ວິຊາກາຍຍະ ກຳ 3, ວິທີທີ 4 ແລະຈິດໃຈ 3.

 ວັດຖຸສິ່ງຂອງ Sangha 4
 ສັງຄະລາດ 4 ແມ່ນ ຄຳ ສອນຂອງພຸດທະສາສະ ໜາ ເຊິ່ງເປັນຫົນທາງທີ່ຈະຍຶດ ໝັ້ນ ໃນຈິດໃຈຂອງຄົນອື່ນທີ່ຍັງມີຢູ່  ບໍ່ເຄີຍຮັກ  ການທີ່ຈະຮັກ, ນັບຖື, Sanghavatthu ແມ່ນຫຼັກການທີ່ຊ່ວຍໃນການຜູກພັນເຊິ່ງກັນແລະກັນ  ມີຄວາມໃກ້ຊິດກວ່າເກົ່າ, ປະກອບມີການທານ, ການປາກເວົ້າ, ບຸກຄະລິກກະພາບ, Samatatta
 1. ຄວາມໃຈບຸນຄືຄວາມເຕັມໃຈທີ່ຈະແຈກຢາຍສິ່ງຂອງຂອງຕົນເອງໃຫ້ຜູ້ອື່ນ.  ເພື່ອຜົນປະໂຫຍດຂອງຜູ້ຮັບ  ການໃຫ້ແມ່ນຄວາມຜູກພັນອັນດີຂອງຄວາມເມດຕາເພື່ອຊ່ວຍຮັກສາເຊິ່ງກັນແລະກັນ.  ສ້າງມິດຕະພາບທີ່ຍືນຍົງ.
 2. Piyavat ແມ່ນການເຈລະຈາກັບ ຄຳ ເວົ້າທີ່ຫວານແລະຫວານ.  ການເຊື້ອເຊີນຄົນອື່ນໃຫ້ຮັກແລະເຄົາລົບ ຄຳ ເວົ້າທີ່ດີຈະຜູກມັດຄົນ.  ໃຫ້ມີຄວາມ ໝັ້ນ ຄົງຕະຫຼອດໄປ  ຫຼືສະແດງຄວາມເຫັນອົກເຫັນໃຈ, ໃຫ້ ກຳ ລັງໃຈ, ຮູ້ວິທີເວົ້າເພື່ອຄວາມເຂົ້າໃຈທີ່ດີ, ຮັກສາ, ສາມັກຄີ, ເຊິ່ງ ນຳ ໄປສູ່ມິດຕະພາບ, ຄວາມຮັກ, ຄວາມເຄົາລົບແລະຊ່ວຍເຫຼືອເຊິ່ງກັນແລະກັນ.
 3. ພຶດຕິ ກຳ ແມ່ນພຶດຕິ ກຳ ທີ່ມີຜົນດີຕໍ່ກັນແລະກັນ.  ນັ້ນແມ່ນການຊ່ວຍເຫຼືອດ້ານ ກຳ ລັງກາຍແລະຊ່ວຍໃນການປະຕິບັດກິດຈະ ກຳ ຕ່າງໆໃຫ້ປະສົບຜົນ ສຳ ເລັດ  ຊ່ວຍໃນການປູກຈິດ ສຳ ນຶກດ້ານຈິດ ສຳ ນຶກຫຼືແນະ ນຳ ຄວາມຮູ້  ຄວາມສາມາດດ້ານອາຊີບ
 4. Samantatta ແມ່ນການກະ ທຳ ຂອງພຶດຕິ ກຳ ທີ່ເປັນປະ ຈຳ ແລະສອດຄ່ອງ  ຢ່າຖືວ່າຕົນເອງ ເໝາະ ສົມກັບສະຖານະພາບຂອງພວກເຂົາໃນຖານະຜູ້ໃຫຍ່ຫລືຄົນທີ່ມີຄວາມເທົ່າທຽມກັນ  ເອົາໃຈໃສ່ແລະຕິດຕາມສະຖານະພາບຂອງຊາຍ ໜຸ່ມ ດ້ວຍຄວາມເຄົາລົບນັບຖື.

 ໂຫດ 6
 ຄຳ ວ່າ "ຜີສາດ ດຳ" ແມ່ນເສັ້ນທາງແຫ່ງການສໍ້ລາດບັງຫຼວງ.  ຫລືເສັ້ນທາງແຫ່ງການ ທຳ ລາຍ, ວິບັດ, ມີ 6 ຢ່າງ
 1. ການເປັນຜູ້ບ່າວຜູ້ໃຫຍ່ ໝາຍ ເຖິງການເປັນຄົນທີ່ມີເພດ ສຳ ພັນ.  ເປັນຜູ້ຍີງທີ່ກໍ່ໃຫ້ເກີດການສູນເສຍຊັບສິນ, ເງິນ, ເວລາແລະສຸຂະພາບ
 2. ເປັນຄົນຂີ້ລັກເຫຼົ້າ ໝາຍ ເຖິງຜູ້ທີ່ດື່ມເຫຼົ້າຈົນກາຍເປັນນິໄສ.  ການດື່ມເຫຼົ້າບໍ່ພຽງແຕ່ເສຍເງິນ, ແຕ່ຍັງມີສຸຂະພາບ ນຳ ອີກ  ແລະຍັງຫລຸດຜ່ອນຄວາມສະຫຼາດ
 3. ການເປັນຄົນຂີ້ລັກການພະນັນ ໝາຍ ເຖິງຜູ້ທີ່ມັກຫຼີ້ນການພະນັນທຸກປະເພດ.  ສາເຫດການພະນັນ  ສິ່ງເສດເຫຼືອ, ສຸຂະພາບ, ການພະນັນບໍ່ເຄີຍເຮັດໃຫ້ຄົນລວຍ.  ໄດ້ເງິນລວຍ
 4. ການຄົບຫາກັບຄົນບໍ່ດີ ໝາຍ ເຖິງການຄົບຫາກັບຄົນບໍ່ດີຫລືຄົນບໍ່ດີ.  ຄົນຊົ່ວຊັກຊວນຄົນໃຫ້ເຮັດສິ່ງທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງແລະອາດຈະສ້າງຄວາມເດືອດຮ້ອນໃຫ້ຕົວເອງແລະຄອບຄົວ.
 5. ການທ່ອງທ່ຽວແລະການຂີ່ສະລິງ ໝາຍ ເຖິງຜູ້ທີ່ມັກຫຼີ້ນໃນເວລາກາງຄືນ  Spoil ແລະ  ອາດຈະເຮັດໃຫ້ເກີດ  ຜິດຖຽງກັນໃນຄອບຄົວ
 6. ວຽກທີ່ຊ້າໆ ໝາຍ ເຖິງຄົນທີ່ບໍ່ມັກເຮັດວຽກທີ່ຂີ້ຄ້ານ, ບໍ່ດຸ ໝັ່ນ.

 ເບນຈາມິນ
 5 ຫຼັກການທີ່ຄວນປະຕິບັດພ້ອມກັນ  ແນໃສ່ປະຊາຊົນເຮັດສິ່ງທີ່ດີ  ຫລີກລ້ຽງຈາກຄວາມຊົ່ວ

 Benjamas (ສິ່ງທີ່ບໍ່ສົນໃຈ)
 Benjamat (ສິ່ງທີ່ຄວນເຮັດ)
 1. ງົດເວັ້ນຈາກການຂ້າສັດ
 2. ງົດເວັ້ນຈາກການລັກ
 3. ງົດເວັ້ນຈາກການປະພຶດຜິດທາງເພດ
 4. ງົດເວັ້ນຈາກການຕົວະ
 5. ງົດເວັ້ນຈາກການຕິດຢາເສບຕິດ
 1. ມີຄວາມເມດຕາ
 2. ມີສັດທາທີ່ດີ.
 3. ສຳ ຫຼວດ erotic
 4. ເວົ້າຄວາມຈິງ, ຢ່າຕົວະ.
 5. ມີສະຕິ
 ຍຸດຕິ ທຳ ຫລືທັມມະຊາດເພື່ອປົກປ້ອງໂລກ
 ໂລກຫລືທັມມະເພື່ອປົກປ້ອງໂລກ  ແມ່ນຫຼັກການ ໜຶ່ງ ທີ່ຊ່ວຍເຫຼືອມະນຸດທຸກຄົນໃນໂລກ  ດຳ ລົງຊີວິດຢ່າງມີຄວາມສຸກ, ໃຈກວ້າງ, ແລະມີສິນ ທຳ, ແລະເຮັດໃນສິ່ງທີ່ມີປະໂຫຍດເທົ່ານັ້ນ.  ປະກອບມີ 2 ຫຼັກການ, ຄື, ຄວາມສູງສົ່ງ
 1. Hiram ແມ່ນຄວາມອາຍໃນ 3 ວິທີແລະບໍ່ເຮັດສິ່ງທີ່ຊົ່ວ (ບາບ)
 (1) ອາຍຫລືຄວາມຮູ້ສຶກທີ່ເກີດຂື້ນໃນໃຈຂອງຕົນເອງແລະບໍ່ເຮັດສິ່ງທີ່ບໍ່ດີ.
 (2) ຂີ້ອາຍຄົນອື່ນຫລືສະພາບແວດລ້ອມຕ່າງໆແລະບໍ່ເຮັດສິ່ງທີ່ບໍ່ດີ.
 (3) ຮູ້ສຶກອາຍຕໍ່ຄວາມຊົ່ວຂອງການເຮັດແລະບໍ່ເຮັດສິ່ງທີ່ຊົ່ວ.
 2. Oestapaans ຫມາຍຄວາມວ່າຄວາມຢ້ານກົວ.
 (1) ຢ້ານຕົນເອງ  ຕຳ ນິຕົນເອງ
 (2) ຢ້ານຄົນອື່ນແລະບໍ່ກ້າເຮັດຄວາມຊົ່ວ
 (3) ຄວາມຢ້ານກົວຕໍ່ຜົນກະທົບຂອງຄວາມຊົ່ວຂອງຕົນເອງ
 (4) ຄວາມຢ້ານກົວຕໍ່ຄະດີອາຍາຂອງແຜ່ນດິນແລະບໍ່ກ້າເຮັດສິ່ງທີ່ບໍ່ດີ

 ຄວາມກະຕັນຍູແມ່ນສັນຍາລັກຂອງຄົນທີ່ດີ.
 ຄຳ ວ່າ "ກະຕັນຍູ" ໝາຍ ຄວາມວ່າ "ຮູ້ບຸນຄຸນຕໍ່ບຸກຄົນ" ແລະ ຄຳ ວ່າ "ກະຕັນຍູ" ໝາຍ ຄວາມວ່າຈະຕອບແທນຜູ້ທີ່ມີຄວາມກະຕັນຍູຕໍ່ພວກເຮົາ, ສະນັ້ນ, ຄຳ ວ່າຄວາມກະຕັນຍູ ໝາຍ ຄວາມວ່າ "ຮູ້ບຸນຄຸນແລະຮູ້ບຸນຄຸນທີ່ຈະຮູ້ບຸນຄຸນຕໍ່ພວກເຮົາ."  "ມີຫລາຍຄົນທີ່ໄດ້ຮັບການສະ ໜັບ ສະ ໜູນ ພວກເຮົາແບ່ງອອກເປັນ 5 ກຸ່ມປະກອບດ້ວຍ
 1. ໃນນາມສະກຸນເຊັ່ນ: ພໍ່ແມ່, ພໍ່ເຖົ້າ, ລຸງ, ປ້າ, ແລະອື່ນໆ.
 2. ການສຶກສາ: ຄູຫລືຄູຜູ້ທີ່ສອນພວກເຮົາ
 3. ຄະນະ ກຳ ມະການປົກຄອງແມ່ນກະສັດແລະທຸກຄອບຄົວຂອງກະສັດ.
 4. ສາສະ ໜາ: ພຣະອາຈານໃຫຍ່ຂອງທຸກສາສະ ໜາ
 5. ວິທີການອື່ນໆລວມມີຜູ້ສະ ໜັບ ສະ ໜູນ ທາງອ້ອມເຊັ່ນ: ເພື່ອນ, ເພື່ອນບ້ານ, ເຈົ້າ ໜ້າ ທີ່ລັດຖະບານ  ປະຕິບັດ ໜ້າ ທີ່ດ້ວຍຄວາມຊື່ສັດເປັນຕົ້ນ.


 "ຫລັກ ທຳ 4 ຢ່າງຄືຄວາມຈິງ - ສັດຊື່, ເມດຕາ - ຄວບຄຸມຕົນເອງ, ອົດທົນ - ອົດທົນ - ບໍລິຈາກສິ່ງທີ່ບໍ່ຄວນຢູ່ໃນຕົວເອງ, ເຊິ່ງເອີ້ນວ່າມີ ທຳ ມະຊາດ, ເປັນເດັກທີ່ດີ, ເປັນຜູ້ໃຫຍ່.  ຜູ້ຍິງທີ່ດີ, ຜູ້ຊາຍທີ່ດີ, ໄວ ໜຸ່ມ, ໄວ ໜຸ່ມ, ຜູ້ເຖົ້າ, ຄົນທີ່ດີ, ຕະຫຼອດທັງການເປັນຄົນຊັ້ນ, ແມ່ນພະເຈົ້າ, ພະສົງສາມະເນນທັງ ໝົດ ເພິ່ງພາອາໄສທັມມະ 4 ຢ່າງນີ້ເປັນການບຽດບຽນສິ່ງທີ່ບໍ່ຕ້ອງການ;  ຫຼັງຈາກນັ້ນມາກໍ່ໃຫ້ເກີດບາງສິ່ງບາງຢ່າງ  ປາດຖະ ໜາ ຢ່າງສົມບູນ.  ຊຶ່ງ ໝາຍ ຄວາມວ່າພວກເຮົາຈະໄດ້ຮັບສິ່ງທີ່ດີຫຼາຍກວ່າແລະຫຼາຍກວ່າເກົ່າຈົນກວ່າພວກເຮົາຈະໄດ້ຮັບສິ່ງທີ່ດີທີ່ສຸດທີ່ພວກເຮົາສາມາດໄດ້ຮັບ. "
 ພະພຸດທະເຈົ້າບູຊາ 



ກັມກຳນົດຊີວິດ

ສະໄໝໜຶ່ງ ພຣະຜູ້ມີພຣະພາກເຈົ້າປະທັບຢູ່ທີ່ປາວາຣິກອັມພະວັນ ໃກ້ເມືອງນາລັນທາຄັ້ງນັ້ນ ນາຍບ້ານນາມວ່າ ອະສິພັນທະກະບຸດ ເຂົ້າໄປຫາພຣະຜູ້ມີພຣະພາກເຈົ້າເຖິງທີ່ປະທັບ ກຣາບອະພິວາທແລ້ວນັ່ງໃນທີ່ຄວນສ່ວນຂ້າງໜຶ່ງ ແລ້ວໄດ້ທູນຖາມພຣະຜູ້ມີພຣະພາກເຈົ້າວ່າ:

ຂ້າແຕ່ພຣະອົງຄ໌ຜູ້ຈະເຣີນ ! ພວກພຣາມຊາວປັດສາພູມ ມີໂຖນ້ຳຕິດໂຕ ປະດັບພວງມາໄລ ອາບນ້ຳທຸກເຊົ້າຄ່ຳ ບູຊາໄຟ ພຣາມເຫລົ່ານັ້ນຊື່ວ່າ ກະທຳສັດທີ່ຕາຍແລ້ວໃຫ້ເປັນຂຶ້ນ ໃຫ້ຮູ້ຮອບ ຊວນໃຫ້ເຂົ້າສະຫວັນ. ຂ້າແຕ່ພຣະອົງຄ໌ຜູ້ຈະເຣີນ ກໍພຣະຜູ້ມີພຣະພາກອະຣະຫັນຕະສັມມາສັມພຸທທະເຈົ້າຊົງສາມາດກະທຳໃຫ້ສັດໂລກທັງໝົດເມື່ອຕາຍແລ້ວ ເຂົ້າເຖິງສຸຄະຕິໂລກສະຫວັນໄດ້ບໍ ຂ້ານ້ອຍ?

ພຣະຜູ້ມີພຣະພາກເຈົ້າຕຣັສຕອບວ່າ:

ຄາມະນິ ! ຖ້າຢ່າງນັ້ນ ເຮົາຈັກຢ້ອນຖາມທ່ານໃນຂໍ້ນີ້ ບັນຫາຄວນແກ່ທ່ານດ້ວຍປະການໃດ ທ່ານຈົ່ງພະຍາກອນບັນຫາຂໍ້ນັ້ນດ້ວຍປະການນັ້ນ. ທ່ານຈະສຳຄັນຄວາມຂໍ້ນີ້ວ່າແນວໃດຄື:

ບຸກຄົນໃນໂລກນີ້ ຂ້າສັດ ລັກຊັບ ປະພຶດຜິດໃນກາມ ເວົ້າຕົວະ ເວົ້າສຽດສີ ເວົ້າຄຳຫຍາບ ເວົ້າຄຳທີ່ບໍ່ມີສາຣະປະໂຫຍດ ເຕັມໄປດ້ວຍອະພິຊຊາ (ຄວາມໂລບຢາກໄດ້ຂອງເຂົາ)ມີຈິດພະຍາບາທມີຄວາມເຫັນຜິດໝູ່ມະຫາຊົນມາປະຊຸມກັນແລ້ວກໍສູດອ້ອນວອນ ສັນລະເສີນ ປະນົມມືເດີນວຽນຮອບຜູ້ນັ້ນວ່າ ຂໍບຸກຄົນນີ້ເມື່ອຕາຍໄປຈົ່ງເຂົ້າເຖິງສຸຄະຕິໂລກສະຫວັນທ່ານຈະສຳຄັນຄວາມຂໍ້ນັ້ນວ່າແນວໃດ ບຸກຄົນນັ້ນ ເມື່ອຕາຍໄປຈະເຂົ້າເຖິງສຸຄະຕິໂລກສະຫວັນເພາະເຫດແຫ່ງການອ້ອນວອນ ເພາະເຫດແຫ່ງການສັນລະເສີນ ຫລືເພາະເຫດແຫ່ງການປະນົມມືເດີນວຽນຮອບດັ່ງນີ້ຫລື?

ບໍ່ເປັນເຊັ່ນນັ້ນ ຂ້ານ້ອຍ ! ຄາມະນິຕອບ.

ຄາມະນິ ! ປຽບເໝືອນບຸກຄົນໂຍນຫີນກ້ອນໜາແລະໃຫຍ່ລົງໄປໃນແມ່ນ້ຳເລິກ ແລະມີໝູ່ມະຫາຊົນມາປະຊຸມກັນແລ້ວກໍສູດອ້ອນວອນ ສັນລະເສີນ ປະນົມມືເດີນວຽນຮອບຫີນນັ້ນວ່າ ຂໍກ້ອນຫີນຈົ່ງຟູຂຶ້ນເຖີດ ຂໍກ້ອນຫີນຈົ່ງຂຶ້ນເທິງບົກເຖີດ. ທ່ານຈະສຳຄັນຄວາມຂໍ້ນັ້ນວ່າແນວໃດກ້ອນຫີນນັ້ນຈະຟູຂຶ້ນ ລອຍຂຶ້ນ ຫລືຂຶ້ນເທິງບົກເພາະເຫດແຫ່ງການອ້ອນວອນ ເພາະເຫດແຫ່ງການສັນລະເສີນ ຫລືເພາະເຫດແຫ່ງການປະນົມມືເດີນວຽນຮອບດັ່ງນີ້ຫລື?

ບໍ່ເປັນເຊັ່ນນັ້ນ ຂ້ານ້ອຍ ! ຄາມະນິຕອບ.

ຄາມະນິ ! ສັນນັ້ນເໝືອນກັນ ບຸກຄົນໃດຂ້າສັດ ລັກຊັບ ປະພຶດຜິດໃນກາມ ເວົ້າຕົວະ ເວົ້າສຽດສີ ເວົ້າຄຳຫຍາບ ເວົ້າຄຳທີ່ບໍ່ມີສາຣະປະໂຫຍດ ເຕັມໄປດ້ວຍອະພິຊຊາ(ຄວາມໂລບຢາກໄດ້ຂອງເຂົາ)ມີຈິດພະຍາບາທມີຄວາມເຫັນຜິດໝູ່ມະຫາຊົນມາປະຊຸມກັນແລ້ວກໍສູດອ້ອນວອນ ສັນລະເສີນ ປະນົມມືເດີນວຽນຮອບຜູ້ນັ້ນວ່າ ຂໍບຸກຄົນນີ້ເມື່ອຕາຍໄປຈົ່ງເຂົ້າເຖິງສຸຄະຕິໂລກສະຫວັນກໍຈິງ ແຕ່ບຸກຄົນນັ້ນເມື່ອຕາຍໄປ ຍ່ອມເຂົ້າເຖິງອະບາຍ ທຸຄະຕິ ວິນິບາຕ ນະຣົກ.

ຄາມະນິ ! ທ່ານຈະສຳຄັນຄວາມຂໍ້ນີ້ວ່າແນວໃດຄື:ບຸກຄົນໃນໂລກນີ້ ເວັ້ນຈາກການຂ້າສັດ ເວັ້ນຈາກການລັກຊັບ ເວັ້ນຈາກການປະພຶດຜິດໃນກາມ ເວັ້ນຈາກການເວົ້າຕົວະ ເວັ້ນຈາກການເວົ້າສຽດສີ ເວັ້ນຈາກການເວົ້າຄຳຫຍາບ ເວັ້ນຈາກການເວົ້າຄຳທີ່ບໍ່ມີສາຣະປະໂຫຍດ ບໍ່ຫລາຍໄປດ້ວຍອະພິຊຊາ(ຄວາມໂລບຢາກໄດ້ຂອງເຂົາ)ບໍ່ມີຈິດພະຍາບາທມີຄວາມເຫັນຖືກຕ້ອງໝູ່ມະຫາຊົນມາປະຊຸມກັນແລ້ວກໍສູດອ້ອນວອນ ສັນລະເສີນ ປະນົມມືເດີນວຽນຮອບຜູ້ນັ້ນວ່າ ຂໍບຸກຄົນນີ້ເມື່ອຕາຍໄປຈົ່ງເຂົ້າເຖິງອະບາຍ ທຸຄະຕິ ວິນິບາຕ ນະຣົກທ່ານຈະສຳຄັນຄວາມຂໍ້ນັ້ນວ່າແນວໃດ ບຸກຄົນນັ້ນ ເມື່ອຕາຍໄປຈະເຂົ້າເຖິງອະບາຍ ທຸຄະຕິ ວິນິບາຕ ນະຣົກ ເພາະເຫດແຫ່ງການອ້ອນວອນ ເພາະເຫດແຫ່ງການສັນລະເສີນ ຫລືເພາະເຫດແຫ່ງການປະນົມມືເດີນວຽນຮອບດັ່ງນີ້ຫລື?

ບໍ່ເປັນເຊັ່ນນັ້ນ ຂ້ານ້ອຍ ! ຄາມະນິຕອບ.

ຄາມະນິ ! ປຽບເໝືອນບຸກຄົນລົງໄປໃນແມ່ນ້ຳເລິກ ແລ້ວທຸບໝໍ້ເນີຍໃສຫລືໝໍ້ນ້ຳມັນ ກ້ອນກວດຫລືກ້ອນຫີນທີ່ມີຢູ່ໃນໝໍ້ນັ້ນຍ່ອມຈົມລົງ ສ່ວນເນີຍໃສຫລືນ້ຳມັນທີ່ມີຢູ່ໃນໝໍ້ນັ້ນຍ່ອມລອຍຂຶ້ນ ແລະມີໝູ່ມະຫາຊົນມາປະຊຸມກັນແລ້ວກໍສູດອ້ອນວອນ ສັນລະເສີນ ປະນົມມືເດີນວຽນຮອບເນີຍໃສ ຫລືນ້ຳມັນນັ້ນວ່າ ຂໍເນີຍໃສແລະນ້ຳມັນຈົ່ງຈົມລົງເຖີດ ຂໍເນີຍໃສແລະນ້ຳມັນຈົ່ງມຸດລົງເຖີດ ຂໍເນີຍໃສແລະນ້ຳມັນຈົ່ງຈົມລົງໄປໃນພື້ນນ້ຳເຖີດດັ່ງນີ້ທ່ານຈະສຳຄັນຄວາມຂໍ້ນີ້ວ່າແນວໃດເນີຍໃສແລະນ້ຳມັນຈະຈົມລົງ ມຸດລົງ ຈົມລົງໄປໃນພື້ນນ້ຳເພາະເຫດແຫ່ງການອ້ອນວອນ ເພາະເຫດແຫ່ງການສັນລະເສີນ ຫລືເພາະເຫດແຫ່ງການປະນົມມືເດີນວຽນຮອບດັ່ງນີ້ຫລື?

ບໍ່ເປັນເຊັ່ນນັ້ນ ຂ້ານ້ອຍ ! ຄາມະນິຕອບ.

ຄາມະນິ ! ສັນນັ້ນເໝືອນກັນ ບຸກຄົນໃດເວັ້ນຈາກການຂ້າສັດ ເວັ້ນຈາກການລັກຊັບ ເວັ້ນຈາກການປະພຶດຜິດໃນກາມ ເວັ້ນຈາກການເວົ້າຕົວະ ເວັ້ນຈາກການເວົ້າສຽດສີ ເວັ້ນຈາກການເວົ້າຄຳຫຍາບ ເວັ້ນຈາກການເວົ້າຄຳທີ່ບໍ່ມີສາຣະປະໂຫຍດ ບໍ່ຫລາຍໄປດ້ວຍອະພິຊຊາບໍ່ມີຈິດພະຍາບາທ ມີຄວາມເຫັນຖືກຕ້ອງໝູ່ມະຫາຊົນມາປະຊຸມກັນແລ້ວກໍສູດອ້ອນວອນ ສັນລະເສີນ ປະນົມມືເດີນວຽນຮອບຜູ້ນັ້ນວ່າ ຂໍບຸກຄົນນີ້ເມື່ອຕາຍໄປຈົ່ງເຂົ້າເຖິງອະບາຍ ທຸຄະຕິ ວິນິບາຕ ນະຣົກກໍຈິງ ແຕ່ບຸກຄົນນັ້ນເມື່ອຕາຍໄປຍ່ອມເຂົ້າເຖິງສຸຄະຕິໂລກສະຫວັນ.

ເມື່ອພຣະຜູ້ມີພຣະພາກເຈົ້າຕຣັສຢ່າງນີ້ແລ້ວ ນາຍບ້ານນາມວ່າ ອະສິພັນທະກະບຸຕໄດ້ກຣາບທູນພຣະຜູ້ມີພຣະພາກເຈົ້າວ່າ

ຂ້າແຕ່ພຣະອົງຄ໌ຜູ້ຈະເຣີນພຣະທັມມະເທສນາຂອງພຣະອົງຄ໌ແຈ່ມແຈ້ງຫລາຍຂ້າແຕ່ພຣະອົງຄ໌ຜູ້ຈະເຣີນພຣະທັມມະເທສນາຂອງພຣະອົງຄ໌ແຈ່ມແຈ້ງຫລາຍພຣະຜູ້ມີພຣະພາກເຈົ້າຊົງປະກາດທັມໂດຍອະເນກປະຣິຍາຍ ປຽບເໝືອນຫງາຍຂອງທີ່ຂວ້ຳ ເປີດຂອງທີ່ປິດ ບອກທາງແກ່ຄົນຫລົງທາງ ຫລືສ່ອງປະທີບໄວ້ໃນທີ່ມືດ ດ້ວຍຫວັງວ່າ ຄົນມີຈັກຂຸຈັກເຫັນຮູບ ດັ່ງນີ້ຂ້າແຕ່ພຣະອົງຄ໌ຜູ້ຈະເຣີນ ຂ້ານ້ອຍຂໍເຖິງພຣະຜູ້ມີພຣະພາກເຈົ້າ ກັບທັງພຣະທັມແລະພຣະພິກຂຸສົງຄ໌ວ່າ ເປັນສະຣະນະ ຂໍພຣະຜູ້ມີພຣະພາກເຈົ້າຊົງຈຳຂ້ານ້ອຍໄວ້ວ່າ ເປັນອຸປາສົກຜູ້ເຖິງສະຣະນະຕະຫລອດຊີວິດ ຕັ້ງແຕ່ວັນນີ້ເປັນຕົ້ນໄປ.

ສຸຕຕັນຕະປິດົກ ສັງຍຸຕຕະນິກາຍ ສະລາຍະຕະນະວັກ ພາສາໄທ ສະບັບຫລວງ ໑໘/໓໑໙-໓໒໒/໕໙໘-໖໐໒